Yeni Ahbârîliğin Kurucusu Emîn el-Esterâbâdî’nin el-Fevâidü’l-Medeniyye Adlı Eserinde İctihad ve Taklid Hakkındaki Görüşlerinin Tahlili

Abstract

Ehl-i sunnet’teki ehl-i rey ve ehl-i hadis ekollerine benzer sekilde Imâmiyye’de Ahbârilik ve Usulilik olmak uzere iki ana ekol bulunmaktadir. Isnâaseriyye Imâmiyye’si Hz. Peygamber (s.a.v.), kizi Fâtima ve on iki imam olmak uzere sadece on dort mâsumdan belirli râviler tarafindan nakledilen ahbâra itibar etmekte ve bunlari Sunnet saymaktadir. Imâmiyye, usul (akide) ve furuda (ibâdât ve muâmelât) ise Kitap, Sunnet, icmâ ve akli delil olarak kabul etmektedir. Muhammed Emin el-Esterâbâdi, kendinden once mevcut olan Ahbâriligi, Imam Kuleyni ile Buveyhiler doneminin uc unlu Imâmi âlimi Şeyh Mufid, Şerif el-Murtazâ ve Şeyh Tusi’nin eserlerini iyice tetkik ettikten sonra sistemlestirmis, dolayisiyla Yeni Ahbâriligin kurucusu kabul edilmistir. O, mâsum imamlari yegâne dini otorite kabul etmis, onlarin aciklama ve uygulamalari olmadan naslarin anlasilip uygulanamayacagini savunmustur. Bu sebeple onun ictihad, kiyas ve diger ferʻi delillere karsi ciktigi, delilleri Kitap ve Sunnet’e indirgedigi anlasilmaktadir. Bu calismada Esterâbâdi’nin el-Fevâidu’l-medeniyye adli eserinde ictihad ve taklid ile ilgili gorusleri tahlil edilecektir. Hakkinda mustakil bir calismanin bulunmadigi el-Fevâidu’l-medeniyye ozelinde Imâmiyye’nin Ahbâri kolunun goruslerinin daha iyi anlasilmasi hedeflenmektedir.