TÜRKİYE’DE SİVİL DİN: ENGELLER VE FIRSATLAR

Abstract

Türkiye 21. yüzyılın ilk iki on yılında muhafazakâr İslam'ın toplumsal ve siyasi hayatta hâkimiyetini kurmasına ve pekiştirmesine tanık oldu. Fakat bununla eş zamanlı olarak—her ne kadar etki alanı daha kısıtlı olsa da—muhafazakâr İslam'a eleştirel yaklaşan ve ezilen toplumsal grupların yanında yer alan bir sivil din akımı da görünürlük kazandı. Bu makalenin amacı Türkiye'de sivil dinin temel referanslarını, imkân alanlarını ve karşılaştığı engelleri ortaya çıkarmak. Çalışma bu amaçla din sosyolojisindeki ilgili literatür ışığında Türkiye sivil dininin önde gelen ilahiyatçılarından İhsan Eliaçık'ın sivil teolojisini ve örgütsel temsilcilerinden Mazlumder'in yörüngesini inceliyor. Yazar bu çözümlemeden yola çıkarak Türkiye’de sivil dinin geleceğine dair olasılıkları tartışıyor.