The Cechy osobowości a samoocena i rozumienie emocji uczniów uzdolnionych muzycznie

Abstract

Celem artykułu było określenie osobowościowych predyktorów samooceny i rozumienia emocji uczniów uzdolnionych muzycznie. Współczesne cele edukacji koncentrują się na wielostronnym rozwoju ucznia. Wskazuje się także na konieczność stwarzania szczególnych warunków uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, do których zalicza się osoby zdolne i uzdolnione (Limont, 2005). Coraz częściej zwraca się uwagę na potrzebę modernizacji programów nauczania i metod pracy z uczniami utalentowanymi oraz uwzględnienia ich indywidualnych właściwości i potrzeb. W procesie rozwoju uzdolnień istotne znaczenie mają zarówno właściwości poznawcze, jak i osobowość a także sfera emocjonalna jednostki (Kuśpit, 2018). Przebadano uczniów uczęszczających do szkół muzycznych (N=231), oraz ogólnokształcących (N=188), którzy stanowili grupę porównawczą w wieku 15-18 lat. W badaniach posłużono się Inwentarzem Osobowości NEO-FFI Costa, McCrae, Skalą Samooceny SES Rosenberga oraz Testem Rozumienia Emocji TRE Matczak i Jaworowskiej. Przeprowadzono analizę regresji metodą wprowadzania. Wyniki wskazują, że w grupie uczniów szkół muzycznych istotnymi predyktorami samooceny są: ekstrawersja i neurotyczność. Natomiast w grupie uczniów ze szkół ogólnokształcących neurotyczność i sumienność. Istotnymi predyktorami rozumienia emocji wśród uczniów uczęszczających do szkół ogólnokształcących są: ekstrawersja, neurotyczność, otwartość na doświadczenie i ugodowość. Nie stwierdzono istotnych zależności pomiędzy cechami osobowości a rozumieniem emocji w grupie uczniów uzdolnionych muzycznie. Wnioski uzyskane z badań mogą pomóc w dostosowaniu programów nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów oraz odpowiednim ukierunkowaniu rozwoju uzdolnień w celu osiągnięcia przez nich zamierzonych celów czy odniesienia sukcesów na różnych polach działalności.