ÇAĞDAŞ TÜRK RESİMDE MODERN KADIN GİYİMİN 1950 SONRASI FİGÜRATİF ESERLER ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Abstract

Türk kadın giyim kültürünün modernleşme süreci incelendiğinde politik ve ekonomik dönüşümleri işaret eden 1950 yılı ve sonrası dönem öne çıkmaktadır. Yönetimde çok partili hayata geçiş ve endüstrileşmede gerçekleşen kalkınma hareketinin temelinde, etkileri kurumsal boyuttan bireyin yaşamına seyreden ve eğitim, sanat, sosyal yaşantı ve giyim biçimlerinde yansımaları okunan modernleşme görülür. Modernleşme olgusu, salt bir araştırma alanı olmakla birlikte, Türkiye’de kent ve kırsala özgü farklı kültürel zeminlere göre farklı üsluplarda kendini inşa etmiş, kendi çatışma ve tartışma alanını yaratmıştır. Bu dönemde Türk modernleşmesinin izlerini gösteren görsel bir envanter ise çağdaş Türk resmidir. Dönemin sanatında modernleşme, resimde Batılı yaşam biçimlerinin farklı görünümleri olarak ve özellikle figüratif resimde kendisini gösterir. Türk modernleşmesinin kent ve kırsal yaşam temalarında, farklı Türk kadınları giyim ve yaşam biçimleri ile modernliğin farklı görünümlerinde betimlenir. Modernizasyon sürecinin tarihi modernite göstergelerinin farklı gelişmişlik bölgelerinde değişen giyim şartlarından, kadınların meslek dallarına kadar uzanan etkenlerle ilişkili olduğu bilinmektedir. Figüratif resimde izlenebilecek önemli modernleşme ölçütlerinden biri de giyimdir. Kadın giyimi dönemin tarihinde modernleşme unsuru olarak incelendiği gibi, içerik olarak resimde figür konu olduğunda güçlü bir anlatım aracıdır. 1950 Sonrası dönemde Avrupa modasının takip edilmesi, kadın modasında batılılaşma, figüratif resimlerde de bir söylem olarak kendisini göstermiştir. Araştırma kapsamında, toplumu Türk modernleşmesine ve Batılılaşmaya taşıyan olaylar incelendikten sonra, moda ve sanat alanındaki etkileşim bütüncül olarak değerlendirilmiş, çağdaş Türk resmini temsil eden sanatçıların figüratif eserlerindeki kadın giyim biçimleri üzerinden temsil ettikleri giyim kültürü analiz edilmiştir.