PREPOZNAVANJE OSNOVNIH EMOCIJA KOD DECE I MLADIH OSOBA SA POREMEĆAJEM IZ SPEKTRA AUTIZMA

Abstract

Neverbalna komunikacija je posebna vrsta komunikacije kojom osobe bez reči (gestovima, mimikom, izrazom lica) izražavaju i razmenjuju emocije, stavove, želje, namere. Najpoznatiji vid kinezičke komunikacije jeste facijalna ekspresija, odnosno spontano izražavanje osećanja i težnji mimikom lica. Lice je najvidljivije i najizloženije pogledima u procesu međulične komunikacije. Ono je najekspresivnijideo ljudskog tela zbog velikog broja veoma pokretljivih mišića. U našem istraživanju o prepoznavanju osnovnih emocija učestvovalo je 22 ispitanika sa dijagnozom poremećaja iz spektra autizma, od kojih je 20 ispitanika muškog pola i 2 ispitanika ženskog pola. Korišćen je test prepoznavanja lica „Faces Test – FS II”, namenjen osobama sa poremećajima iz spektra autizma. Rezultati koje smo dobili govore u prilog tome da osobe sa poremećajem iz spektra autizma nemaju adekvatno poznavanje osnovnih emocija, kao ni adekvatno prepoznavanje. Kada govorimo o emociji sreća, oko 77% ispitanika ispravno prepoznaje datu emociju. Tugu kao emociju ispravno prepoznaje oko 64% ispitanika. U slučaju emocije bes, njih 41% odgovara ispravno, a za emociju strah, tačno prepoznavanje se beleži kod 32% ispitanika. Zaključak ovog istraživanja je da je nivo prepoznavanja osnovnih emocija kod osoba sa poremećajem iz spektra autizma neadekvatan i da je potrebno sistemski pristupiti edukaciji ovih osoba.