Strajk w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego po 13 grudnia 1981 roku

Abstract

Po wprowadzeniu stanu wojennego na terenie całej Polski wybuchły strajki. Kluczowym ośrodkiem oporu na Pomorzu Zachodnim i jednym z istotnych w skali kraju była kolebka szczecińskiej Solidarności – Stocznia im. Adolfa Warskiego. Na jej terenie po 13 grudnia 1981 roku ukonstytuował się Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, któremu przewodzili Mieczysław Ustasiak i Andrzej Milczanowski. Władzom zależało na jak najszybszym stłumieniu protestów. W nocy z 14 na 15 grudnia do zakładu wkroczyły oddziały wojska i milicji; kilkadziesiąt osób zostało aresztowanych. Członkowie kierownictwa strajkowego zostali następnie postawieni przed sądem wojskowym w Bydgoszczy. W pokazowym procesie część z nich w marcu 1982 roku skazano na kary pozbawienia wolności (najwyższy wyrok opiewał na pięć lat) i praw publicznych. Strajk w stoczni, choć pozbawiony przywództwa, był kontynuowany w formie zmianowej do 18 grudnia, kiedy władze, nie mogąc poradzić sobie z rozwojem sytuacji, zawiesiły działalność zakładu oraz przystąpiły do zwolnień i weryfikacji załogi. Strike at the Szczecin Adolf Warski Shipyard after 13 December 1981 After martial law was imposed, strikes broke out all over Poland. The cradle of Solidarity in Szczecin—the Adolf Warski Shipyard, was the key centre of resistance in Western Pomerania and one of significance in all of Poland. After 13 December 1981, the Inter- -Enterprise Strike Committee was established there, spearheaded by Mieczysław Ustasiak and Andrzej Milczanowski. The authorities wanted to suppress the protests as quickly as possible. On the night of 14–15 December, army troops and police (MO) units entered the plant; several dozen people were arrested. The members of the strike leadership were subsequently brought before a military court in Bydgoszcz. In a show trial in March 1982, some of them were sentenced to imprisonment (the highest sentence was five years) and loss of civil rights. Although deprived of leadership, the strike at the Shipyard continued in shifts until 18 December, when the authorities, unable to cope with how the situation unfolded, suspended the plant’s operations and began to lay off and vet the workforce.