INDIVIDUAL AND STATE RELATIONSHIP IN THE FOUNDATION PHILOSOPHY OF THE REPUBLIC: TURKISH CITIZENSHIP LAW NO 1312 AND ITS PRACTICES

Belgi Dergisi Pub Date : 2022-06-29 DOI:10.33431/belgi.1094637

D. Yılmaz, Didem Konya

{"title":"INDIVIDUAL AND STATE RELATIONSHIP IN THE FOUNDATION PHILOSOPHY OF THE REPUBLIC: TURKISH CITIZENSHIP LAW NO 1312 AND ITS PRACTICES","authors":"D. Yılmaz, Didem Konya","doi":"10.33431/belgi.1094637","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Vatandaşlık, kişinin devletle olan hukuki ve siyasi bağını ifade etmektedir. İlkçağlardan günümüze kadar devletler, kişileri belirli kurallar çerçevesinde tabiiyetine almıştır. Osmanlı Devleti’nde vatandaşlık kavramı, imparatorluk dâhilinde yaşayan halkların özel kimliklerinden bağımsız devlete olan aidiyeti ifade etmiştir. Bu aidiyet, Osmanlıcılık ideolojisiyle sağlanmaya çalışılmıştır. 19. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti’nin birçok savaşta yenilmesiyle vatandaşlık meselesi, hukuki ve sosyal boyutlarıyla gündeme gelmiştir. Meselenin en önemli noktası ise Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıkların nüfuz alanlarını ve ayrıcalıklarını arttırmak istemesinden doğmaktaydı. Bu topraklarda yaşayan herkesi Osmanlıcılık prensibi doğrultusunda bir araya getirmek üzere Osmanlı Tabiiyet Kanunu hazırlanmıştır. \nMillî Mücadele sonrasında vatandaşlık sorunları ve yeni devletin vatandaşlarına kazandıracağı Türk kimliği Lozan Barış Antlaşması ile giderilmeye çalışmıştır. Vatandaşlık kavramı, ulus devlet bilinci çerçevesinde ele alınmış ve konu üzerine yoğun tartışmalar yaşanmıştır. Ancak yapılan görüşmelerden netice alınamaması 1928 yılında vatandaşlık tanımının tekrar ele alınmasına ve Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun hazırlanmasına giden süreci başlatmıştır. Modern vatandaşlığın temellerinin atıldığı yeni dönemde vatandaşlığa kabul ve vatandaşlıktan çıkarılmanın sınırları belirlenmiştir. Mustafa Kemal Atatürk, eşitlik prensibinden yola çıkarak vatandaşlık hakkını dil, kültür ve ahlak birliğiyle Türkiye sınırında yaşayan herkese tanımıştır. \nBu çalışmada; 4 Haziran 1928 tarih ve 1312 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu ve Kanuna yönelik uygulamaların tarihsel arka planı incelenecektir. Ulusal kimliğin inşa sürecine rehberlik eden Kanun çerçevesinde, vatandaşlık anlayışının güçlendirilmesi girişimleri üzerinde durulacaktır. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nden elde edilen veriler incelenmiştir. Söz konusu veriler 1928 yılında çıkarılan 1312 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve kanunun tatbikat şekline yönelik içerikten oluşmaktadır. Bununla birlikte döneme ilişkin gazeteler taranmış, konuyla ilgili çeşitli çalışmalardan faydalanılarak birinci el kaynaklar desteklenmiştir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"148 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Belgi Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.33431/belgi.1094637","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Vatandaşlık, kişinin devletle olan hukuki ve siyasi bağını ifade etmektedir. İlkçağlardan günümüze kadar devletler, kişileri belirli kurallar çerçevesinde tabiiyetine almıştır. Osmanlı Devleti’nde vatandaşlık kavramı, imparatorluk dâhilinde yaşayan halkların özel kimliklerinden bağımsız devlete olan aidiyeti ifade etmiştir. Bu aidiyet, Osmanlıcılık ideolojisiyle sağlanmaya çalışılmıştır. 19. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti’nin birçok savaşta yenilmesiyle vatandaşlık meselesi, hukuki ve sosyal boyutlarıyla gündeme gelmiştir. Meselenin en önemli noktası ise Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıkların nüfuz alanlarını ve ayrıcalıklarını arttırmak istemesinden doğmaktaydı. Bu topraklarda yaşayan herkesi Osmanlıcılık prensibi doğrultusunda bir araya getirmek üzere Osmanlı Tabiiyet Kanunu hazırlanmıştır. Millî Mücadele sonrasında vatandaşlık sorunları ve yeni devletin vatandaşlarına kazandıracağı Türk kimliği Lozan Barış Antlaşması ile giderilmeye çalışmıştır. Vatandaşlık kavramı, ulus devlet bilinci çerçevesinde ele alınmış ve konu üzerine yoğun tartışmalar yaşanmıştır. Ancak yapılan görüşmelerden netice alınamaması 1928 yılında vatandaşlık tanımının tekrar ele alınmasına ve Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun hazırlanmasına giden süreci başlatmıştır. Modern vatandaşlığın temellerinin atıldığı yeni dönemde vatandaşlığa kabul ve vatandaşlıktan çıkarılmanın sınırları belirlenmiştir. Mustafa Kemal Atatürk, eşitlik prensibinden yola çıkarak vatandaşlık hakkını dil, kültür ve ahlak birliğiyle Türkiye sınırında yaşayan herkese tanımıştır. Bu çalışmada; 4 Haziran 1928 tarih ve 1312 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu ve Kanuna yönelik uygulamaların tarihsel arka planı incelenecektir. Ulusal kimliğin inşa sürecine rehberlik eden Kanun çerçevesinde, vatandaşlık anlayışının güçlendirilmesi girişimleri üzerinde durulacaktır. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nden elde edilen veriler incelenmiştir. Söz konusu veriler 1928 yılında çıkarılan 1312 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve kanunun tatbikat şekline yönelik içerikten oluşmaktadır. Bununla birlikte döneme ilişkin gazeteler taranmış, konuyla ilgili çeşitli çalışmalardan faydalanılarak birinci el kaynaklar desteklenmiştir.

查看原文本刊更多论文

共和国基本哲学中的个人与国家关系:第1312号土耳其国籍法及其实践

公民身份是指一个人与国家之间的法律和政治纽带。从古至今，国家都在一定的规则框架内赋予人民国籍。在奥斯曼帝国，公民身份的概念表达的是对国家的归属感，与帝国境内人民的私人身份无关。这种归属感试图通过奥斯曼主义的意识形态来确保。19 世纪末，随着奥斯曼帝国在多场战争中战败，公民身份问题及其法律和社会层面被提上议事日程。这个问题最重要的一点是生活在奥斯曼帝国领土上的少数民族希望扩大自己的势力范围和特权。奥斯曼帝国国籍法》的制定是为了按照奥斯曼帝国的原则将生活在这些土地上的所有人团结起来。民族斗争结束后，《洛桑和平条约》试图解决公民身份和新国家将为其公民提供的土耳其身份问题。公民身份的概念在民族国家意识的框架内得到了处理，并就这一主题展开了激烈的辩论。然而，由于谈判没有取得任何结果，重新考虑公民身份的定义和制定《土耳其公民身份法》的进程于1928年启动。在为现代公民身份奠定基础的新时期，确定了获得公民身份和剥夺公民身份的界限。穆斯塔法-凯末尔-阿塔图尔克以平等原则为基础，承认生活在土耳其境内的每个人都享有公民权，语言、文化和道德统一。本研究将审查 1928 年 6 月 4 日颁布的第 1312 号《土耳其公民法》及其实施的历史背景。在该法的框架内，将强调加强对公民身份的理解的尝试。本研究采用了文献分析法。为此，对从总理府共和国档案馆获得的数据进行了分析。这些资料包括 1928 年颁布的《土耳其公民法》（第 1312 号）以及与实施该法有关的内容。此外，还对当时的报纸进行了扫描，并通过利用有关该主题的各种研究来支持第一手资料来源。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Belgi Dergisi

自引率

0.00%

发文量