MACAR KAYNAKLARINDA YENİ TÜRK DEVLETİ’NİN KURULUŞ SÜRECİ VE TÜRKİYE’DEKİ SİYASİ HAYATA DAİR BAZI TESPİTLER (1920-1938)

Abstract

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Millî Mücadele’nin olağanüstü koşulları altında açılmıştır. Meclisin açılmasıyla Anadolu’da yeni bir Türk devletinin temelleri atılmıştır. Macarlar, Anadolu’yu işgal eden devletlere karşı verilen Millî Mücadele’yi yakından takip etmiş ve Millî Mücadele’ye destek olmuştur. Millî Mücadele’nin başarıya ulaşması, Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanması ve Cumhuriyetin ilanı Macar halkında ve Macar Meclisi’nde sevinçle karşılanmıştır. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin iç politikasındaki gelişmeler ve Meclisin 1920’li yıllarda çıkarmış olduğu önemli yasalar, Macarların ilgisini çekmeye devam etmiştir. Bu çalışmanın ana temasını, Macar kaynaklarına göre TBMM’nin açılma süreci ve Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk siyasi hayatında yaşanan önemli gelişmeler oluşturmaktadır. Ayrıca Macar kaynaklarına göre TBMM’nin açıldığı dönemin koşulları değerlendirilerek Millî Mücadele’nin merkezi olan Ankara’ya dair tespitlere de yer verilmiştir. Böylece, Macarların perspektifinden meclisin hangi şartlar altında açıldığına dair bilgilere ulaşılması amaçlanmaktadır. Bununla birlikte, Atatürk döneminde Türkiye’de görev yapan Macar elçilerinin 1930’lu yıllardaki raporlarında TBMM’den, Halk Fırkası’ndan ve Türkiye’deki siyasi gelişmelerden sıkça bahsedilmiştir. Bu raporlar, TBMM’nin yapısından ve işleyişinden bahsederken yabancı diplomatların gözünden Türkiye’deki siyasi hayata dair farklı bir bakış açısı sunması nedeniyle önem teşkil eder bir mahiyettedir.