ทบทวนหลักฐานงานศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพื้นที่สีเขียวในเมืองกับสุขภาวะ

Abstract

ปัจจุบันการจัดการพื้นที่สีเขียวให้มีคุณภาพเป็นหนึ่งในปัจจัยที่เมืองต่าง ๆ ทั่วโลกต่างให้ความสำคัญ เนื่องจากมีหลักฐานทางการศึกษาที่เพิ่มขึ้นจำนวนมากในแต่ละปี ที่พบว่าพื้นที่สีเขียวในเขตเมืองนั้นมีความสัมพันธ์กับสุขภาวะของมนุษย์ ทำให้พื้นที่สีเขียวเป็นหนึ่งในดัชนีชี้วัดสุขภาวะของผู้อยู่อาศัยในเมือง โดยเกณฑ์มาตรฐานที่องค์การอนามัยโลก (WHO) กำหนดไว้นั้นเมืองใหญ่ควรมีอัตราพื้นที่สีเขียวอย่างน้อย 9 ตารางเมตรต่อประชากร 1 คน ทว่าพื้นที่สีเขียวในเมืองนั้นมีจำกัด และมีแนวโน้มที่จะลดลงไปเรื่อย ๆ เนื่องจากการพัฒนาที่ดินอย่างรวดเร็ว และมูลค่าที่สูงขึ้นของที่ดินในเขตเมือง อีกทั้งหลายภาคส่วนในสังคมยังขาดความเข้าใจเชิงลึกทางด้านหลักฐานทางวิชาการแขนงต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับความสำคัญ และประโยชน์ของพื้นที่สีเขียวในด้านสุขภาวะในบริบทของสังคมไทย บทความนี้ได้รวบรวมหลักฐานทางการศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างพื้นที่สีเขียว กับ 1) ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม 2) การฟื้นฟูสุขภาพ 3)  การมีปฎิสัมพันธ์ทางสังคม และนำมาสรุปวิเคราะห์เพื่อสร้างความเข้าใจ เพื่อเป็นแนวทางต่อการวางแผนกำหนดนโยบาย ให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งหน่วยงานภาครัฐ และเอกชนได้สามารถนำความรู้และผลสรุปไปประยุกต์ใช้ในการวางแผนการบริหารจัดการพื้นที่สีเขียวในเมืองให้ยั่งยืนต่อไป อีกทั้งยังระบุช่องว่างทางความรู้เพื่อเป็นแนวทางการศึกษาสำหรับผู้วิจัยได้ทำการศึกษาต่อไป