CANİKLİ-ZÂDE TAYYAR MAHMUT PAŞA VE DAĞLI EŞKIYASI ÜZERİNE GÖNDERİLMESİ

Abstract

Canikli-zâdeler; Canik sancağında yerel derebeylerden biri olarak yükselmişti. Trabzon vilayetinde de yerel derebeylerin isyan edip halkı ezdikleri bir dönemde vali olarak atanıp bir hanedan olarak geniş bir bölgeyi üç nesil ard arda yönetmişlerdir. 1757 yılında mirmiranlık rütbesi ile Trabzon valiliğine atanan Süleyman Paşa’dan sonra; 1773 de Vezir rütbesi ile kardeşi Ali Bey, Trabzon Valisi olarak atandı. 1778 yılında Kırım Seraskerliği görevinde iken verilen emirleri dinlemeyen Ali Paşa isyan edip Rus kontrolündeki Kırım’a sığınmıştı. 1781 de Ali Paşa af edildi ve vezirlikle Trabzon vilayeti tekrar kendine verildi. Benzer durumları ölümünden sonra Trabzon valiliğine atanmış Büyük oğlu Battal Hüseyin Paşa ve O’nun oğlu Tayyar Mahmut Paşa da yaşamıştır. Tayyar Mahmut Paşa babasının yerine Trabzon valisi ve Mısır seraskeri olmuştu. Mısır dönüşünde Rumeli’deki Dağlı eşkıyasını tedip etmek üzere görevlendirilir ve görevini başarı ile tamamlayıp Trabzon’a döner. İsyan eden Tayyar Mahmut Paşa Rusya’ya iltica etti. Kırım’da ikamet ederken, İstanbul’da III. Selim tahtan indirildi. IV. Mustafa tahta çıktı. Tayyar Mahmut Paşa 1807 Temmuz’unda Kırımdan İstanbul’a geldi. Gelmesinden IV. Mustafa memnun olmuştu. Sadaret Kaymakamlığı görevine getirildi. Sonra bu görevden ve vezirlikten azl edilip Varna’ya sürüldü ve Ağustos 1808 de Varna’da idam edildi.