ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘ ENZYME G6PD TẠI CHỖ BẰNG BỘ CẢM BIẾN ĐỊNH LƯỢNG CareStartTM TẠI VÙNG LƯU HÀNH SỐT RÉT Plasmodium vivax HUYỆN KRÔNG NĂNG, TỈNH ĐẮK LẮK

Abstract

Loại trừ sốt rét do Plasmodium vivax chỉ có thể đạt được khi triển khai điều trị nhóm thuốcđược khuyến cáo hiện nay là 8-aminoquinoline (primaquin và tafenoquin) cùng với liệu phápchloroquin để diệt cả thể vô tính trong máu và thể ngủ trong gan. Nhưngnhóm thuốc này có thểgây tan máu ở những bệnh nhân thiếu hoạt độ enzyme G6PD- một rối loạn di truyền liên kết vớinhiễm sắc thể giới tính X, phổ biến ở các nước có sốt rét lưu hành. Để việc dùng 8-aminoquinoline được an toàn hơn ở vùng sốt rét lưu hành (SRLH) huyện Krông Năng, tỉnh ĐắkLắk, một nghiên cứu cắt ngang được tiến hành trên 2941 người để định lượng hoạt độ enzymeG6PD bằng bộ cảm biến CareStart™ G6PD Biosensor (AccessBio, Mỹ). Kết quả cho thấy giá trịbình thường của hoạt độ enzyme G6PD trên quần thể là 7,79 IU/g Hb, các giá trị enzyme G6PDở ngưỡng phân loại 30% và 80% lần lượt là 2,34 IU/g Hb và 6,23 IU/g Hb. Tỷ lệ thiếu hoạt độenzyme G6PD ở quần thể nghiên cứu là 4,1%, trong đó tỷ lệ này ở nam là 4,0% và ở nữ là 4,2%.Có sự khác biệt về tỷ lệ thiếu hoạt độ enzyme G6PD giữa các nhóm dân tộc (p < 0,001). Xétnghiệm định lượng hoạt độ enzyme G6PD nên được áp dụng trong thực hành điều trị sốt rét P.vivax, giúp sử dụng nhóm thuốc 8-aminoquinoline an toàn trong điều trị tiệt căn thể ngủ P. vivaxtrong gan.