ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİK İKİLEMLER İÇİN BİR MİLAT: PARSONS-SCHUTZ TARTIŞMASI

Sosyoloji Araştırmaları Dergisi Pub Date : 2022-10-30 DOI:10.18490/sosars.1196601

M. Balci

{"title":"ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİK İKİLEMLER İÇİN BİR MİLAT: PARSONS-SCHUTZ TARTIŞMASI","authors":"M. Balci","doi":"10.18490/sosars.1196601","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Bu çalışmada “çağdaş sosyal teori”nin muhtemel doğum anlarından birine odaklanılmaktadır: Parsons ve Schutz tartışması. Yaşadıkları çağ ve aldıkları eğitim itibariyle klasik sosyoloji dönemine ait olan iki sosyoloğun mektuplaşmaları çağdaş sosyolojinin ilerleyen süreçte yaşayacağı kuramsal gerilimler için adeta bir milattır. Toplumsal fenomenleri, bir meta-sistemin öngörülebilir sonucu olarak gören sistem yanlısı yaklaşımlar için Parsons; toplumsal fenomenleri bireyler arası bir etkinlik olarak gören aktör merkezli yaklaşımlar için Schutz kurucu bir referans olmuştur. Ülkemizde son yıllarda ciddi ilgi gören çağdaş sosyal teorinin imkan ve gerilimlerine tarihsel sosyolojik bir açılım kazandırmayı amaçlayan çalışmada Parsons ve Schutz’un birbirleri hakkındaki bilimsel yazıları ve özel yazışmaları eleştirel söylem analizine tabi tutulmaktadır. Öncelikle mektuplaşmanın ve polemiklerin nesnel tarihi tanımlanmaktadır. İkinci olarak söz konu metinler tematik ve biçimsel olarak analiz edilmektedir. Son olarak da yazışmalar toplumsal eylem söyleminin birer dispozitifi olarak incelenmekte; Parsons ve Schutz’un söylemlerinin çağdaş sosyolojinin disiplinleşme süreci içindeki kurumsal konumlarının değişmesine sebep olan söylemsel etmenler tartışılmaktadır.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"61 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-10-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.18490/sosars.1196601","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 1

Abstract

Bu çalışmada “çağdaş sosyal teori”nin muhtemel doğum anlarından birine odaklanılmaktadır: Parsons ve Schutz tartışması. Yaşadıkları çağ ve aldıkları eğitim itibariyle klasik sosyoloji dönemine ait olan iki sosyoloğun mektuplaşmaları çağdaş sosyolojinin ilerleyen süreçte yaşayacağı kuramsal gerilimler için adeta bir milattır. Toplumsal fenomenleri, bir meta-sistemin öngörülebilir sonucu olarak gören sistem yanlısı yaklaşımlar için Parsons; toplumsal fenomenleri bireyler arası bir etkinlik olarak gören aktör merkezli yaklaşımlar için Schutz kurucu bir referans olmuştur. Ülkemizde son yıllarda ciddi ilgi gören çağdaş sosyal teorinin imkan ve gerilimlerine tarihsel sosyolojik bir açılım kazandırmayı amaçlayan çalışmada Parsons ve Schutz’un birbirleri hakkındaki bilimsel yazıları ve özel yazışmaları eleştirel söylem analizine tabi tutulmaktadır. Öncelikle mektuplaşmanın ve polemiklerin nesnel tarihi tanımlanmaktadır. İkinci olarak söz konu metinler tematik ve biçimsel olarak analiz edilmektedir. Son olarak da yazışmalar toplumsal eylem söyleminin birer dispozitifi olarak incelenmekte; Parsons ve Schutz’un söylemlerinin çağdaş sosyolojinin disiplinleşme süreci içindeki kurumsal konumlarının değişmesine sebep olan söylemsel etmenler tartışılmaktadır.

查看原文本刊更多论文

本文重点探讨 "当代社会理论 "可能的诞生时刻之一：帕森斯与舒茨之争。这两位社会学家所处的时代和所受的教育都属于古典社会学时期，他们之间的对话几乎是当代社会学未来将经历的理论张力的里程碑。帕森斯是亲系统方法的奠基人，他将社会现象视为元系统的可预测结果；舒茨则是以行动者为中心的方法的奠基人，他将社会现象视为人与人之间的活动。帕森斯和舒茨的科学著作以及他们之间的私人通信都受到了批判性话语分析，本研究旨在从历史社会学的视角来探讨近年来在我国引起广泛关注的当代社会理论的可能性和紧张关系。首先，界定了通信和论战的客观历史。其次，对相关文本进行主题和文体分析。最后，将通信作为一种社会行动话语进行分析，并讨论了导致帕森斯和舒茨的话语在当代社会学学科进程中的制度地位发生变化的话语因素。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Sosyoloji Araştırmaları Dergisi

自引率

0.00%

发文量