Sąd grodzki grodzieński za czasów Wazów (1587–1668): stan badań i źródła

Abstract

W artykule przedstawiono – na podstawie źrodel zachowanych w archiwach Bialorusi, Litwy i Polski – proces sądowy w grodzie grodzienskim na podstawie III Statutu Wielkiego Ksiestwa Litewskiego z 1588 r., przyczyny nieregularnych grodzkich sesji sądowych (roczkow), sklad grodu i przebieg kariery urzednikow grodzkich grodzienskich, zagadnienie finansowania starostow sądowych, tworzenie i funkcjonowanie kancelarii grodzkiej i archiwum, udzial miejscowych urzednikow grodzkich w kapturach z lat 1634, 1648 i 1668, dzialania nadzwyczajnego sądu compositi iudicii w 1658 r. pod okupacją moskiewską, wznowienie dzialalności grodu po wyzwoleniu Grodna i powiatu spod wladzy wojsk moskiewskich w 1661 r. The article – based on a collection of sources preserved in the archives of Belarus, Lithuania and Poland – presents the following problems of the Grodno castle court proceedings: the judicial process based on the Third Statute of the Grand Duchy of Lithuania of 1588, the causes of irregular castle court sessions ( roczki ), the composition and the careers of Grodno castle court officials, the problem of financing of the castle starosts, the creation and functioning of a castle court chancellery and archive, the participation of local castle court officials in the so-called hooded courts ( sądy kapturowe ) in 1634, 1648, and 1668, the operation of the extraordinary court of compositi iudicii in 1658 under the Muscovite occupation, the resumption of the castle court activity after the liberation of Grodno (Hrodna) and its district ( powiat ) from the Muscovite army in 1661.