DÂHİLİYE VEKÂLETİ VE EMNİYET UMUM MÜDÜRLÜĞÜ BÜTÇE GÖRÜŞMELERİNDE POLİS TEŞKİLATININ SORUNLARI (1939-1960)

Abstract

1939 yılında Almanya’nın Polonya’yı işgal etmesi ile başlayan II. Dünya Savaşı, tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye’yi de etkilemiştir. Bu doğrultuda iç ve dış güvenlik meselesi Türkiye için elzem bir durum olmuştur. Türkiye bu dönem içerisinde bir yandan savaşa girmemek için gerekli diplomatik adımları atarken öte yandan da iç istikrarın sağlanması adına güvenlik teşkilatlarına ve iç güvenlik anlayışına önceki dönemlere kıyasla daha özen göstermeye gayret sarf etmiştir. Ancak tüm bu çaba ve gayretlere rağmen güvenlik teşkilatlarında meydana gelen aksamalar ve eksiklikler devlet yönetiminin ve milletvekillerinden gözünden kaçmamış ve bahse konu aksaklıklar TBMM’de gündeme gelmiştir. Bu bağlamda Dâhiliye Vekâleti ve bağlı kuruşlar bütçe görüşmeleri, güvenlik teşkilatlarının sorunlarının Meclis kürsüsünde görüşülmesi ve tartışılmasında yegâne araç durumuna gelmiştir. Bahse konu görüşmelerde milletvekilleri ülke çapında güvenlik teşkilatları ile ilgili görmüş oldukları eksiklikleri doğrudan bu teşkilatların bağlı bulundukları Dâhiliye Vekilleri önünde gündeme getirme şansı elde etmiş ve bu konuda çözüm önerilerini sıralamışlardır. Çalışmanın konusunu teşkil eden 1939-1960 seneleri incelenerek, aslında Cumhuriyet Halk Partisinin son yıllarını Demokrat Partinin ise ilk yılları baz almıştır. Böylece gerek tek parti iktidarı döneminde gerekse çok partili yaşamın bir sonucu olan Demokrat Parti iktidarı döneminde, Türkiye’nin güvenlik teşkilatlarını teşkil eden Emniyet Umum Müdürlüğü’nün mevzuat ve işleyiş bakımından ne gibi sorunlarının olduğu ve iki iktidar döneminde bu sorunların aşılması adına ne gibi mesafelerin kat edildiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Zira böylesi bir çıkarımda bulunulması, polis teşkilatının Cumhuriyet dönemi içerisinde yaşadığı sıkıntı ve sorunların ortaya çıkmasını sağlayacak, polis teşkilatının sorunlar anlamında dününü ve bu gününü ortaya çıkarmış olacaktır. Bu amaç doğrultusunda Dâhiliye Vekâleti ve Emniyet Umum Müdürlüğü bütçe görüşmelerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi önem arz etmektedir.