ABDURRAHMAN B. AHMED B. ALİ El-HUMEYDÎ’DE METHİYE ÖRNEKLERİ

Abstract

Asr-ı saadetten önce Arap edebiyatında birçok örneğine rastlanan kasideler, Abbasiler dönemi ile birlikte maksat ve muhtevada meydana gelen değişim ile birlikte bedî‘ sanatlarının da kullanılmasıyla bedî‘iyyât adıyla yeni bir tarz olarak ortaya çıkmıştır. Bedî‘iyye kelimesinin çoğulu olan bedî‘iyyât, bahr-ı basit vezinli ve mim kafiyesiyle yazılan peygamber methiyesi konulu kasidelere verilen isimdir. Şairler gerek şairlik becerilerini sergilemek gerekse bazı bedenî rahatsızlıkları için Hz. Peygamber’i şifa vesilesi kılmak ya da bedî‘ sanatlarını öğretmek maksadıyla bu türden beyitler nazmetmişlerdir. Bu makalede, Mısırlı şair Abdurrahman B. Ahmed B. Ali el-Humeydî’nin bedî‘iyye tarzında kaleme aldığı Menḥu’s-semi‘ bi şerḥi temliḥi’l bedî' bi medḥi’ş-şefî‘ adlı eserinde ele aldığı 40 ve 83 arasındaki beyitler ve bu beyitlerde yer alan bedî sanatları tanıtılacaktır. Bu yapılırken, müellifin sistemi esas alınarak lafzî ve manevî bedi‘ sanatları karışık bir düzende işlenecektir.