The Hymn Samples About Three Great Holy Men In The Balkans

Abstract

Bu çalışma Balkanlarda yaşayan Alevi-Bektaşi kültürüne dâhil zümrelerce büyük saygı gören üç büyük yatır ve haklarında söylenen nefeslerle ilgilidir. Bu yatırlar Seyyid Ali Sultan, Otman Baba ve Gül Baba’dır. Kızıldeli lakabıyla da bilinen Seyyid Ali Sultan’ın Batı Trakya’da Gümülcine civarındaki Seçek yaylasında Ruşanlar ve Babalar köyleri arasında vakıf arazisi üzerinde tekkesi bulunmaktadır. Takipçileri ve sürekleri onu “Rumeli gazilerinin şahı” ve “Rumeli Gözcüsü” olarak anmakta ve dualarında bu şekilde zikretmektedirler. Tarihî ve menkıbevi kişiliği çeşitli kaynaklarda yer alan Seyyid Ali Sultan’ın doğum yılı tam olarak bilinememekle beraber 1412 senesinden sonra Hakka yürümüş olduğu ve Türbesinin Dimetoka’da Darıbükü’nde bulunduğu kayıtlarda yer almaktadır. Otman Baba’nın 780 (1378–79) yılında doğduğu kaynaklarda yazılıdır. Hayatı hakkındaki bilgilerin, halifelerinden Küçük Abdal’ın kaleme aldığı Velâyetname–i Otman Baba adlı esere dayandığı belirtilmektedir. Otman Baba, Anadolu’da ve Trakya’da pek çok yer gezmiş, Balkanlar’da özellikle Tanrıdağı Yörükleri arasında bulunmuş olup yatırı halen Bulgaristan Hasköy’dedir ve ziyarete açıktır. Üçüncü büyük yatır ise Gül Baba’dır. Gül Baba’nın çocukluk ve gençlik dönemine ilişkin bilgilerin yeterli olmadığı kaynaklarda belirtilmektedir. Evliya Çelebi Seyahatnamelerinde Gül Baba ile ilgili tespitlere rastlanmaktadır. Biz bu çalışmamızda Balkanlarda yatan bu üç büyük gönül sultanı hakkındaki nefes ve semahlardan söz edip notalarına yer vereceğiz.