Öğretmen Yetiştiriminde Etkili Olan Çatışma Alanları Kapsamında Almanca Öğretmenliği Lisans Programlarının İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada 1998, 2006 ve 2018 yıllarında uygulamaya konulan Almanca öğretmenliği lisans programları ve YÖK’ün 2020 yılında eğitim fakültelerine program oluşturma konusunda yapmış olduğu yetki devri öğretmen yetiştiriminde etkili olan çatışma alanları kapsamında incelenmiştir. Bu sayede söz konusu programlarda yaşanan değişimlerin çatışma alanları kapsamında ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda bahsedilen programlar ve yetki devri kararı ile ilgili ulaşılan kaynaklar doküman incelmesi yöntemi kullanılarak araştırma konusu yapılmıştır. Ulaşılan veriler her bir çatışma alanı çerçevesinde kategorize edilerek ele alınmıştır. Araştırma sonucu elde edilen bulgular özetle şunladır: (1) Almanca öğretmenliği lisans programlarının oluşturulması ile ilgili yapılan düzenlemeler giderek filolojik alan bilgisine daha az ağırlık verilmesi, pedagojik alan bilgisine ve pedagoji bilgisine daha fazla önem verilmesi yönündedir. (2) 1998 ve 2006 yıllarındaki programlarda kuramsal derslerin bazılarına uygulama saati eklenmiştir. 2018 yılında bir ders dışında uygulama saatleri kaldırılmış, bu durum derslerin hem kuramsal hem de uygulama odaklı gerçekleştirilmesi gereksinimini ortaya çıkarmıştır. (3) Ulaşılan bir diğer sonuca göre yapılan program değişikliklerinde teknisyen öğretmen anlayışı giderek önemini yitirmiş ve uzman öğretmen yetiştirme anlayışı ön plana konulmuştur. Ancak bazı düzenlemeler Almanca öğretmeni adaylarını ve öğretmenlerini teknisyen öğretmen anlayışını benimsemeye yöneltmektedir. Bu konuyla ilgili olarak farklı kademeler arası geçiş, öğretmenlerin yetiştirilmesi ve atanması gibi süreçlerin birbirine daha iyi şekilde entegre edilmesinin nitelikli Almanca öğretmeni yetiştirimini etkileyen önemli bir nokta olduğu sonucuna varılmıştır. (4) Son yapılan program düzenlemeleri ile standardizasyon ağırlıklı programlar yerine ortak amaçlara yönelik ve çeşitlilik anlayışına ağırlık veren programların oluşturulması yolunun tercih edildiği belirlenmiştir. Almanca öğretmeni adaylarının mesleki becerilerinin belirli standartlara erişmesi ve öğretim sürecini çeşitlendirebilen ve koşullara göre bu süreci öğrenciler için verimli hale getirebilen öğreticiler olarak yetiştirilmesi söz konusu program düzenlemelerinin hedefleri arasında yer almaktadır.