MÜZİK KAYNAKLARIMIZA DAİR TERSTEN BİR OKUMA; NEVBE TERTİBİNİN FARKLI COĞRAFYA VE KAYITLARDA GÖZLEMLENMESİ

Abstract

Tarihsel müzikoloji ya da müzik tarihi alanlarında yaptığımız araştırmalarda başvurduğumuz öncelikli kaynaklar yazılı kaynaklardır. Edvarlar, musiki risaleleri, tarihi belgeler, vesikalar, cönkler ve mecmualar başta olmak üzere ansiklopedi, sözlük, süreli yayın, biyografi, broşür gibi birçok yazılı metin bu alana kaynaklık edebilmektedir. Bunun yanında kayıt teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte birçok sesli ya da görüntülü kaynak elde edilmeye ve başvuru kaynağı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Peki kaynaklarda hakkında pek az malumat bulunan, görüntü ya da ses kaydı bulunmayan geçmişteki bir icra geleneğine ulaşmak ve ihya etmek ne kadar mümkündür? Bu çalışmada kaynaklarda hakkında nasıl icra edildiğine dair ayrıntılı bilgi bulunmayan nevbe formu ve günümüzdeki icrası için farklı bir yol izlenecektir. Anadolu coğrafyasında bir yüzyıldır icrası yapılmayan ve nasıl icra edildiğine dair ayrıntılı bilgi bulunmayan nevbe tertibi, aynı kültür ve medeniyet havzasında yer alan farklı coğrafya ve kayıtlar üzerinden tekrar ele alınacaktır. Böylece müzik tarihimize dair zaman olarak geçmişten bugüne değil bugünden geçmişe, mekân olarak ise Türkiye sınırları dışından her daim bu kültürün merkezi olan İstanbul’a doğru ters yönde bir okuma yapılacaktır.