История Арцаха в трудах французских арменоведов

Abstract

Բոլոր նշանավոր ֆրանսիացի հայագետները Հայաստանի պատմությունը շարադրելիս նշել են, որ երկիրն ունեցել է տասնհինգ նահանգ, որոնցից թվով տասներորդը եղել է Արցախը, որը հայկական է եղել միշտ, մինչև որ XIX դարի սկզբին Արցախի մելիքները մահմեդականների արշավանքներից ազատվելու համար ինքնակամ միացել են ռուսական կայսրությանը: Այդ պատմական փաստերը Արցախի անցյալի մասին ֆրանսիացի հայագետները շարադրում են ոչ միայն ըստ հայկական աղբյուրների, այլև ըստ օտարազգի պատմիչների ու ժամանակագիրների վկայությունների: Ավելին՝ նրանք Շուշին հիշատակում են որպես Արցախի կարևոր կենտրոն: In their writings on the history of Armenia, all French Armenologists have noted that the country had fifteen provinces. Of those provinces, Artsakh was the tenth. It was always Armenian and under the control of Armenians until the beginning of the 19th century when Artsakh’s Meliks (ruling princes, hereditary Armenian nobility) voluntarily joined the Russian Empire in order to protect themselves from the Muslim incursions. The French Armenologists cite those historical facts about the past of Artsakh not only on the basis of the Armenian sources, but also based on the accounts of foreign historians and the narratives of their contemporary writers. Additionally, the French Armenologists consistently cite Shushi as the important center of Artsakh.