Türkiye’de Ordu-Siyaset İlişkileri ve Askeri Darbelerin İdeolojik Kökenleri

Abstract

Turkiye’de ordu-siyaset iliskileri ve bu iliskilerin tarihsel, toplumsal ve ideolojik kokenlerine bakildiginda, ic ve dis politikadaki belirleyiciligi yaninda, kendisini devletle ozdeslestirmis, siyaseten toplumun uzerinde konumlandirmis, ideolojik acidan modernlesmenin, batililasmanin ve Kemalizm’in onculugunu ustlenmis olan bir ordu profiliyle karsilasmaktayiz. Turkiye’nin bir ordu-millet devleti olmasi ve kurucu unsurlarinin genellikle askerlerden olusmasi, bir yandan sivil iradenin emrinde olmasi gereken ordunun hegemonik bir guc haline gelerek siyaset ustu bir konuma gelmesine, diger yandan demokratik, cogulcu ve sivil bir yonetim anlayisinin olusmasina engel olmustur. Ordunun anayasal duzeyde kendisini konumlandirma ve tanimlama bicimi, Turkiye’de darbelerin sikca yasanmasinin ve sivillerin iktidar olsalar bile muktedir olamamalarinin en onemli nedenidir. Bu nedenlerin ideolojik kokenlerine inmeyi amaclayan bu calisma, “Turkiye’de neden askeri darbeler olur?” sorusuna cevap vermeye calismaktadir.