Nowe priorytety i wyzwania w polityce pieninej bankw centralnych na wiecie po 2000r.

Abstract

Do pocztku lat 90. XX w., na pierwszym planie zada polityki gospodarczej by wariant opierajcy si na walce z inflacj, a gwnym narzdziem ksztatowania sytuacji na rynku pienino-kredytowym staa si cisa regulacja poday pienidza. Natomiast stopy procentowe miay odzwierciedla przede wszystkim warunki rwnowagi midzy popytem na fundusze poyczkowe a ich poda.Ten wariant polityki pieninej stosowany by zasadniczo do pocztku lat 90., kiedy to zacz by zastpowany strategi bezporedniego celu inflacyjnego (chocia niektre pastwa stosoway go rwnie w latach pniejszych). Polityka pienina oparta na strategii BCI zdobya ogromn popularno wrd bankw centralnych i do niedawna bya stosowana przez wikszo krajw. Ponadto w tej dekadzie zaistnia po raz pierwszy, wany rwnie dla wspczesnej polityki monetarnej problem, przebijania bbli cenowych na rynkach aktyww przez banki centralne. W cigu ostatnich dwch lat (20192021) nastpiy zmiany w strategii polityki pieninej FED, ktre s wynikiem dowiadcze wyniesionych z kryzysu finansowego w latach 20072009, a take wyzwa zwizanych z pandemi COVID-19. Spucizn po globalnym kryzysie finansowym bya utrzymujca si w gospodarce amerykaskiej niska stopa inflacja. Pomimo najduszej w historii (bo trwajcej ponad 10 lat) ekspansji, przez wiksz cz poprzedniej dekady inflacja w Stanach Zjednoczonych ksztatowaa si na poziomie poniej 2%. W zwizku z tym pojawiay si obawy zwizane ze skutecznoci amerykaskiej polityki pieninej, w tym niebezpieczestwo pojawienia si tendencji deflacyjnych w przypadku wystpienia szokw negatywnych. Jednoczenie dziki dugookresowej ekspansji nastpi znaczcy wzrost zatrudnienia, w wyniku czego stopa bezrobocia obniya si do historycznie niskiego poziomu. Skonio to wielu ekonomistw do wniosku, e obserwowana wczeniej odwrotna zaleno midzy poziomem inflacji a stop bezrobocia (krzywa Philipsa) ulega osabieniu, co oznaczao, e wysoki poziom zatrudnienia na rynku pracy nie niesie zagroenia w postaci presji inflacyjnej. Neutralna stopa procentowa jest kluczowym pojciem w polityce pieninej, gdy okrela poziom realnych stp procentowych odpowiadajcy rwnowadze makroekonomicznej, w ktrej wystpuje pene zatrudnienie oraz stabilna i umiarkowana inflacja.