Dekonstrukcja tożsamości osoby z nabytą dysfunkcją ruchową organizmu – socjologiczna analiza procesu (nie)radzenia sobie z niepełnosprawnością

Abstract

Celem artykułu jest określenie, w jaki sposób powstanie trwałej dysfunkcji organizmu powoduje istotne przemiany w sposobie postrzegania samego siebie przez człowieka dotychczas cieszącego się pełnią władz nad swoim ciałem. Artykuł porusza kwestie przemian dokonujących się w życiu osoby sprawnej, która w wyniku zdarzenia losowego nabyła niepełnosprawność. W tekście wykazano istniejącą paralelę pomiędzy kryzysem ciała wynikającym z utraty jego pełnej sprawności a kryzysem na poziomie tożsamości, którego objawem są tytułowe sytuacje (nie)radzenia sobie z wejściem w rolę osoby z niepełnosprawnością ruchową. Jednocześnie starano się podkreślić, że nabycie dysfunkcji ciała przyczynia się do zmian sposobu postrzegania siebie samego, co skutkuje dezorganizacją egzystencjalnego ładu i destabilizacją autodefinicji danej osoby. W badaniach wykorzystane zostały dane jakościowe zdobyte za pomocą techniki pogłębionego wywiadu swobodnego przeprowadzonego wśród osób z niepełnosprawnością ruchową. Analiza i interpretacja materiału badawczego prowadzona była zgodnie z procedurami metodologii teorii ugruntowanej.