TVP-VAR Tabanlı CARR Oynaklık Bağlantılılığı: Rusya-Ukrayna Çatışmasından Kanıtlar

Abstract

Bu çalışma Zamanla Değişen Parametreli Vektör Otoregresif (TVP-VAR) tabanlı Diebold-Yılmaz yaklaşımı ile Koşullu Otoregresif Aralık (CARR) sürecinden elde edilen oynaklıklar arasındaki yayılmayı incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada volatiliteleri tahmin etmek için Gumbel olasılık dağılımına sahip CARR (1,1) uygulanmıştır. Özet istatistikler serilerin normal dağılım göstermediğini ve inovasyonların Gumbel dağılımına uyduğunu göstermektedir. Ayrıca elde edilen oynaklık serileri durağandır. Bunların yanında tüm serilerde ve kare serilerde anlamlı bir otokorelasyonun ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle, zamanla değişen varyans-kovaryans yapısına sahip bir TVP-VAR modeli tüm bu ampirik özellikleri yakalamak için uygun bir ekonometrik çerçevedir. Metodolojik yaklaşıma örnek olarak Ukrayna-Rusya Savaşının küresel piyasalar üzerindeki etkisini ortaya koyan bir uygulama sunulmuştur. Bu amaçla, bağlantılılık analizini gerçekleştirmek için varlık büyüklüğüne göre küresel ölçekte en büyük yirmi borsa arasından seçilen endeksler ile Rus borsa endeksi verisini içeren TVP-VAR analizi iki gruba ayrılmıştır. İlk grubu oluşturan panelde Rus borsa endeksinin oynaklığı dahil edilmezken, ikinci panele dahil edilerek ortalama toplam bağlantılılık endeksleri hesaplanmıştır. Bulgular, toplam bağlantılılık endeksinin ilk panelde %79,91 olduğunu ve Rusya pazarının eklenmesiyle %81,44'e yükseldiğini göstermektedir.