19.YÜZYILDAN TASVİRLİ BİR AHŞAP HİLYE ÖRNEĞİ

Abstract

Hilye-i Şerif, hilye-i saadet ve hilye-i nebevi gibi isimlerle de anılan hilye, İslam edebiyatı ve hüsn-ü hat sanatında Hz. Muhammed’in fiziksel özelliklerini, karakterini, insani ve ahlaki niteliklerini, tavır ve hareketlerini anlatan eserlere verilen genel isimdir. Kelime zamanla söz konusu anlamlarıyla ilişkili olarak, edebî bir tür ve kendine has formu olan bir levhayı ifade eden özel anlam kazanmıştır. Hilyenin levha şeklinde yazılıp tezhiplenmesi, diğer İslam ülkelerinde görülmeyen yalnızca Osmanlı ve devamında Cumhuriyet dönemi kültür anlayışında yer bulan bir sanat geleneğidir. Bu çalışmada Antalya Müzesi koleksiyonunda bulunan ahşap üzerine yapıştırılmış, tasvirli bir hilye-i saadet örneği ele alınmıştır. Hilye-i Saadet levhasında bulunan süslemelerin ve tasvirlerin üslup özellikleri tespit edilip teknik, malzeme, renk ve desen bağlamında benzer örneklerle karşılaştırılarak irdelenmiştir.