Luan Starova’nın Keçiler Dönemi Romanına Bir Bakış

Abstract

Keciler Donemi; farkli dinden, ideolojiden, milletten insanlara ve silinip giden imparatorluklara ev sahipligi yapmis Balkanlar’in adeta modern destanidir. Roman, daha isminden itibaren alisilagelmis tarih/devir anlayisina baskaldirir. Uskup sehri eserde “labirent mekân”a donusurken, romanin temel izleklerinden olan “goc”un trajik boyutu “nehir/ su” imgesi uzerinden anlatilir. Olum, arayis, yolculuk ve yeniden dogus arketiplerini barindirmasi yonuyle “arketipci elestiri” (archetypal criticism) baglaminda incelenmeye musait olan roman; dilin yersiz yurtsuzlasmasi, otekilik ve azinlik vurgusu, bireyin zorunlu olarak bilhassa dilde siyasallasmasi, politik ve kolektif soylemi tasimasi bakimindan da “minor edebiyat”a eklemlenir. Kuzey Makedonya’da yasayan Arnavut asilli Starova; romanlarini Makedonca basta olmak uzere, Fransizca ve Arnavutca yazmak suretiyle daha ziyade major dilde edebi urun vermektedir. Romanda, gonderge (reference), parodi (parody), yeniden yazma (reecriture) ve ekfrasis (ekphrasis) boyutunda “metinlerarasilik/gostergelerarasilik” tekniklerinden faydalanilmistir. Bu calisma Starova’nin derin yapida yogun imgesellik barindiran, entelektuel altyapisi diyalog kurdugu diger yazarlar, sairler ve ressamlar ile zenginlestirilmis Keciler Donemi romaninin bahsi gecen kuramlar cercevesinde, genel hatlari itibariyle incelemesini icermektedir.