TARİHÎ VE ETİMOLOJİK TÜRKİYE TÜRKÇESİ LUGATI: CONTRIBUTIONS AND CORRECTIONS

Abstract

Andreas Tietze’nin başeseri olan Tarihî ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı, Türkçenin köken bilgisi sahasındaki birçok karanlık noktasına ışık tutmuş ve birtakım kördüğümlerin çözülmesinde epey kolaylık sağlamıştır. Tietze’nin çalışması, genel kullanımdaki kelimelerden ağızların söz varlığına kadar geniş bir alanı kendisine hedef tutmuştur. Bir ömür tecrübesinin ürünü olan böylesi geniş kapsamlı bir eserde kimi yanlışların veya yetersiz bilgilerin olması da kaçınılmazdır. Bu yazıda Tietze’nin lügatinde gözümüze çarpan bu yanlış ve eksik verilerin bir kısmını eleştirel bir tarzda inceledik. Kimi maddelerdeki yanlış açıklamaları düzelttik, kimisinde birtakım ilave bilgiler verdik ve kimisinde ise verilmiş olan yanlış/yetersiz bilgiden daha doyurucu bir açıklama getirmeye gayret ettik. Özellikle İran dilleri üzerinde yoğunlaşarak bu dillerin Türkçe ile olan temaslarının leksikolojik mahiyeti hakkında bir fikir vermeye çalıştık.