TEORİ EKSENLİ DİSİPLİNLERARASI BİR ÇALIŞMA TUVA GIRTLAKTAN SÖYLEME STİLLERİNİN ANALİZ SONUÇLARI

Abstract

Tuva Turkleri, Guney Sibirya’nin merkezinde; bugun Altay, Hakasya ve Buryatya gibi Rusya Federasyonu’na bagli ozerk bolgeler ile komsu olan Tuva Cumhuriyeti’nde yasamlarini surduren bir Turk boyudur. Tuva Turklerinin izlerine bugun Mogolistan, Kazakistan ve Cin’in kimi bolgelerinde rastlanmaktadir. Tarihsel surec boyunca gocebe yasam tarzlari, sosyo-kulturel yapilarini sekillendiren en onemli ozelliktir. Tuva folklorunun en dikkat cekici ozelligi ise “Hoomey” adini tasiyan “Girtlaktan Şarki Soyleme Gelenegi”dir. Tuva folklorunu etkileyen onemli unsurlardan biri suphesiz ki Turklerin en eski ilkel inanc sistemi Şamanizm’dir. Tuva muziginin yapisal ve islevsel ozelliklerini saptayabilmek, Şamanizm’in ogretilerini algilayabilmek ile mumkun olacaktir. Bu calismada, Tuva Girtlaktan Soyleme Geleneginin, Kargiraa, Sigit, Borbannadir, Ezengileer gibi farkli soyleme stilleri incelenerek, stiller arasindaki benzerlik ve farkliliklar saptanmaya calisilacaktir. Ayrica bu muzigi meydana getiren ses sistemi ve cokseslilik ozellikleri incelenmeye ve boylece Hoomey geleneginin Tuva folklorundaki yapisal, islevsel ve icrasal ozellikleri algilanmaya calisilacaktir. Calismanin teori eksenli disiplinlerarasi calismalara ornek teskil edebilecegi ve alaninda ozgun oldugu dusunulmektedir.