ḲUS B. SÂʿİDE’NİN MEŞHUR HUTBESİ BAĞLAMINDA: HUTBELERİN ARAP DİLİ ÖĞRENİMİNDE KULLANIMI ÜZERİNE

Öz Tarihin ilk dönemlerinden itibaren insanlar, farklı kültür ve medeniyetleri tanımak, bu kültür ve medeniyetteki insanlarla iletişime geçmek ya da kendi kültür ve medeniyetini iletişim kurarak başkalarına anlatmak için dil öğrenimine ve konuşma, okuma, yazma gibi dil becerilerini geliştirme gereksinim duymuştur. Dil öğrenimi gereksinimini gidermek için birçok yöntem geliştirmiştir. İnsanın dil öğrenimi için geliştirdiği yöntemlerden biri de dilbilgisi-çeviri yöntemidir. Dil öğreniminde dil becerilerinin gelişmesi için dilbilgisi-çeviri yöntemini benimseyenler, öğretmek istedikleri hedef dilden metinler seçerek öğrencilerin dil becerilerinin gelişmesine çalışmışlardır. Hutbeler, Arap dilini, dilbilgisi-çeviri yöntemi ile öğretmek ve öğrenmek isteyenler için en uygun metinlerin ilk sıralarında olduğunu düşünmekteyiz. Hutbeler içerdikleri zengin dil malzemesi sayesinde bunu hak etmektedirler. Ancak hutbe kavramı üzerinden yapılan, tez, kitap ve makale çalışmalarının -birkaçı hariç- geneli, hitabet türleri, hatiplerin davranışları gibi konulara değinmişlerdir. Bu çalışmada, Ḳus b. Sâide’nin meşhur hutbesinin içerdiği, Arap dilinin, sarf, nahiv ve belagatine dair random yöntemiyle belirlenen konular üzerinden, hutbelerin çokça Arap dili malzemesi içerdikleri ve Arap dili öğreniminde dil becerilerini dilbilgisi-çeviri yöntemi ile geliştirmek isteyenler için metin seçiminin hutbelerden de yapılabileceği vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Dil Eğitimi, Dilbilim, Dil Becerileri, Belagat, Konuşma. Abstract Since the first periods of history, people have needed language learning to get to know different cultures and civilizations, or to explain their own culture and civilization to others. In order to communicate with people in language learning, language skills such as speaking, reading and writing must be developed. Many methods have been developed to meet the need for language learning. One of the methods that people have developed for language learning is the grammar-translation method. Those who adopted the grammar-translation method in language learning tried to improve the language skills of the students by choosing texts from the target language they wanted to teach. We think that sermons are among the most suitable texts for those who want to teach and learn the ʿArabic language with the grammar-translation method. Sermons deserve this thanks to the rich language material they contain. However, they talked about the issues such as thesis, book and article studies made on the concept of khutbah -with the exception of a few-, types of oratory, and the behavior of the orators. In this study, Qus b. Sâʿide’s subjects related to morphology, syntax and rhetoric of Arabic language, which are included in Said's famous sermon, were determined by random method. It has been emphasized that the sermons contain a lot of Arabic language material and that the text selection can also be made from the sermons for those who want to improve their language skills in ʿArabic language learning with the grammar-translation method. Keywords: Language Education, Linguistics, Language Skills, Rhetoric, Speaking.