İngiliz Belgelerine Göre Türkiye’de 1960, 1971 ve 1980 Askeri Müdahaleleri

Ordu, modern Turkiye’nin siyasi tarihinde onemli bir yere sahiptir. Her on yilda bir adeta duzenli olarak yapilan askeri darbeler, bunun kaniti gibi gorunuyor. Mayis 1960, Mart 1971 ve Eylul 1980’deki mudahaleler, silahli kuvvetlerin cumhuriyetin demokratik egemenligini, yolsuz ve beceriksiz politikacilarin yaptiklari isleri takiben, geri getirme eylemleri olarak aciklandi. Ordu, 1960’da Adnan Menderes’in Demokrat Parti hukumetini, eylemlerini hakli cikarmak icin meclisteki ezici cogunluguna guvenerek anayasayi tamamen goz ardi ederek ulkeyi yonettigi gerekcesiyle devirdi. Mart 1971’de ordu, Suleyman Demirel’i istifaya zorladi ve on yil sonra Eylul 1980’de aynisini yapti. Ilk mudahale anayasanin savunulmasi olarak hakli gosterildi. Diger iki darbenin sebebi hukumetlerin zayif, verimsiz, anarsi kaynagi ve istikrarsizligin kaynagi olarak gosterildi. Her seferinde ordu, yalnizca politikacilari kendi yaptiklari karisikliktan kurtarmak icin mudahale ettigini iddia etti. Turk ordusu cumhuriyetin koruyucusu ve Kemalist mirasin devami olarak algilanirsa, baska bir darbe olasiligi her zaman var olacaktir. Ancak, iktidar seckinlerinin en azindan bir kisminin, nufusun onemli kesimlerine ek olarak, ordu yonetiminin krizden cikisin tek yol olduguna inandiklari ve bunun icin davet edildigine bakarak ordunun mudahale etmek icin her zaman guce sahip oldugunu vurgulamaliyiz.