Avrupa Birliği’nin Enerji Güvenliği: Enerji İthalatı Bağımlılığı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi

Enerji piyasasinin cografi kosullar nedeniyle oligopolistik bir yapiya sahip olmasi, bazi ulkeler icin enerji urunlerinin ithal edilmesini zorunlu kilmaktadir. Ozellikle Avrupa Birligi, politik acidan riskleri olan Rusya ve MENA (Orta Dogu ve Kuzey Afrika) bolgesi ile bagimliliga ulasan onemli enerji iliskilerine sahiptir. Enerji guvenligini aksatan bu durum, AB icin ekonomik acidan risk olusturmaktadir. Calismada AB’ye uye ve aday ulkelerin 2014-2018 donemi petrol ve petrol urunleri, dogal gaz, kati yakit ithalati ve enerji ithalati bagimliliginin ekonomik buyume ile iliskisi panel veri analizi ile arastirilmaktadir. Modele yonelik temel varsayim testlerinin sonucunda Driscoll-Kraay tahmin modelinin kullanilmasi uygun bulunmustur. Bulgular, AB ulkelerinin petrol ve petrol urunleri ithalatinin ekonomik buyumeleri uzerindeki etkisinin istatistiksel olarak anlamli ve pozitif; enerji ithalati bagimliliginin ise ekonomik buyumeleri uzerinde istatistiksel olarak anlamli ve negatif yonlu oldugu seklindedir. Dogal gaz ve kati yakit ithalatinin ekonomik buyume uzerindeki etkisi ise istatistiksel olarak anlamsiz bulunmustur. Petrol ve petrol urunleri ithalatinin ekonomik buyume ile ayni yonde hareket etmesi, Avrupa Birligi’nde GSYIH’nin buyuk kisminin hizmetler sektorune bagli olmasi, hizmetler sektorunun en buyuk parcasini ise petrol ve petrol urunlerinin yogun olarak kullanildigi ulastirma sektorunun olusturmasi ile aciklanabilir. Enerji ithalati bagimliligi ise beklendigi uzere ekonomik buyumeyi olumsuz yonde etkilemektedir. Calisma sonucuna gore AB’de yenilenebilir enerji kullanimi, enerji verimliliginin artirilmasi gibi enerji ithalati bagimliligini azaltici politikalarin reel GSYIH’yi artirici etki yaratmasi beklenmektedir. Enerjinin ithal edildigi kaynaklarin cesitlendirilmesinin de, ihracatcidan kaynaklanan tedarik risklerini aza indirmesi ve boylece enerji guvenligini olumlu etkilemesi ongorulmektedir.