Designation of a tax collector by individual characteristics - commentary to the judgment of the Provincial Administrative Court in Gdańsk of 14 October 2020, I SA/Gd 744/20

Celem niniejszej glosy krytycznej z elementami aprobującymi jest przedstawienie problematyki zagadnień odnoszących się do sposobu określania inkasenta oraz wynagrodzenia przewidzianego dla tegoż podmiotu za pobór opłat w drodze inkaso. Głównym celem badawczym niniejszej pracy jest ocena obecnie obowiązujących regulacji prawnych związanych z określeniem inkasenta na kanwie orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Drugi (uzupełniający) cel badawczy został poświęcony zagadnieniu wynagrodzenia oraz wymogu wypłaty tegoż wynagrodzenia inkasentowi za prowadzenie poboru opłat w drodze inkaso. W niniejszej pracy krytyce poddano rozważenia sądu w zakresie dotyczącym wymogu określania inkasenta w sposób zindywidualizowany poprzez dane osobowe, zaś aprobatę wyrażono dla powiązania określenia wynagrodzenia z faktycznym jego wypłaceniem. W pracy zastosowano przede wszystkim metodę case study, uzupełnioną o metodę dogmatycznoprawną oraz analityczną. Analizie poddano obecnie obowiązujące ustawodawstwo polskie w dziedzinie prawnopodatkowej dotyczącej inkasenta oraz sposobu jego określania. Ponadto analizą objęto również orzecznictwo sądów polskich. W wyniku badań stwierdzono, że w sądownictwie administracyjnym nie ma konsensusu co do problematyki określania inkasenta, w szczególności sposobu, w jaki należy tego dokonać i poprzez jakie przymioty winno się go określać. Zauważono, że w tym przedmiocie istnieją dwie zasadnicze linie orzecznicze. Pierwsza z nich neguje potrzebę wskazywania inkasenta (osoby fizycznej) z imienia i nazwiska – czyli poprzez dane osobowe. W zakresie określenia inkasenta wymaga się stworzenia takiej konstrukcji, która w stopniu wystarczająco precyzyjnym określa ten podmiot, co nie wyklucza określania inkasenta przez cechy rodzajowe. Druga linia orzecznicza natomiast nakazuje przyjęcie, jakoby określenie inkasenta (osoby fizycznej) wiązało się ze wskazaniem jego danych osobowych, w szczególności imienia i nazwiska, gdyż tylko taki sposób umożliwia podatnikowi zweryfikowanie, czy dany podmiot jest upoważnionym do poboru danin inkasentem. Glosowane orzeczenie wpisuje się w drugą linię orzeczniczą. W ocenie autorów na przedstawiony problem należy spojrzeć przez pryzmat zasad wykładni prawa jako podstaw przeprowadzanych rozumowań dążących do zdekodowania normy prawnej zawartej w tekście prawnym.