„Język, którym mówi dzisiejsza władza, jest ideologiczny”. Wywiad z Michałem Głowińskim

“The Language Used by the Present Political Authorities is Ideological”: An Interview with Michal Glowinski Language can be not only a communication tool but also a dangerous weapon. In this interview, Michal Glowinski, Professor Emeritus at the Institute of Literary Research (IBL), writer, author of numerous literary and scholarly publications, including Zla mowa [Bad Speech], a Polish Jew who survived the Holocaust, shares his traumatic memories and talks about verbal aggression, which is an alarm bell warning that physical aggression is to come. Following the tragic events of the mid-twentieth century, language can no longer be treated as “the house of being”: before the first brick of extermination camps was laid, the word of hatred had thundered first. This is why it is so important to remember the past and to carefully analyse the language of the present, so that the horrible story of the Holocaust can never happen again. The Holocaust is the greatest tragedy of the twentieth century, which brutally destroyed millions of Jews. It also put an end to survivors’ hope of achieving a harmony of self-identity. The Holocaust must be remembered. Literature is one of the tools for keeping it in memory and taking a closer look at all the crimes that were committed. The painful experience of the Holocaust has been reflected in the works of Jewish writers. It is also at the roots of tragic contradictions, the sense of internal emptiness and loss of empathy. „Jezyk, ktorym mowi dzisiejsza wladza, jest ideologiczny”. Wywiad z Michalem Glowinskim Jezyk moze byc nie tylko narzedziem komunikacji, ale i niebezpieczną bronią. W wywiadzie Michal Glowinski, emerytowany profesor Instytutu Badan Literackich, pisarz, badacz jezyka publicznego, autor licznych prac literaturoznawczych oraz naukowych, w tym wciąz aktualnej ksiązki Zla mowa , polski Żyd ocalaly z Holocaustu, dzieli sie traumatycznymi wspomnieniami oraz opowiada o agresji werbalnej, ktora jest pierwszym niepokojącym sygnalem alarmowym, ostrzegającym przed nadejściem agresji fizycznej. Po tragicznych wydarzeniach pierwszej polowy XX wieku jezyka juz nie sposob traktowac jedynie jako „domu istnienia”, bo zanim polozono pierwszą cegle, budując fabryke Zaglady, najpierw zabrzmialy slowa nienawiści. Wlaśnie dlatego tak wazna jest pamiec o przeszlości i uwazne badanie jezyka teraźniejszości, by chronic przed powtorką scenariusza potwornej historii Zaglady. Holocaust jest bowiem najwiekszą tragedią XX wieku, ktora byla nie tylko zbrodnią na milionach Żydow, ale rowniez odebraniem Ocalalym szansy na odbudowe harmonijnej, nienaznaczonej traumą tozsamości. Pamiec o tych wydarzeniach jest naszym dziedzictwem. Literatura jest jednym ze światow, ktory pozwala zachowac pamiec oraz z bliska przyjrzec sie zbrodniom. Bolesne doświadczenia Shoah znajdują odzwierciedlenie w tworczości pisarzy zydowskich oraz lezą u podstaw tragicznych sprzeczności, wewnetrznej pustki i utraty wrazliwości.