Borcun İfasının, Sözleşmenin Kurulmasından Sonraki Bir Olgunun Gerçekleşmesinden İtibaren Belirli Bir Sürenin Geçmesiyle Muaccel Olacağının Kararlaştırıldığı Hallerde Borçlunun Temerrüde Düşmesi İçin İhtar Şart Mıdır? (Vadenin Sonradan Belirli Hale Gelebilirliği Üzerine)

Turk Borclar Kanunu’nun (TBK) 117.maddesinin ikinci fikrasina gore, borcun ifa edilecegi gun taraflarca birlikte belirlenmisse, bugunun gecmesiyle borclu temerrude dusmus olur. Bununla birlikte, bazen, borcun, gelecekte gerceklesmesi beklenen bir olgunun gerceklesmesinden itibaren belirli bir surenin gecmesi uzerine muaccel olacagi kararlastirilmis olabilir. Ornegin malin tesliminden itibaren on gun icinde odeme yapilacaginin kararlastirilmasi. Ogretide savunulan klasik goruse gore, belirli vadeden soz edebilmek icin, ifa zamaninin sozlesmenin kuruldugu anda kesin olarak belirli bir tarih veya takvim gunu olarak hesaplanabilir bir sekilde kararlastirilmis olmasi gerekir. Aksi halde borclunun temerrude dusmesi icin alacaklinin borcluya yonelik bir temerrut ihtarinda bulunmasi gerekir. Buna karsilik ogretide savunulan diger bir goruse gore, ifa zamaninin sozlesme kurulduktan sonra ve ifa zamani gelmeden onceki bir tarihte de belirli veya kesin olarak hesaplanabilir hale geldigi hallerde, vade sonradan belirli hale gelmektedir ve bu sebepledir ki temerrut ihtari gerekmez. Yargitay’in ise farkli somut olaylara iliskin iliskin kararlari celiskili olmakla birlikte, ictihatlarinin cogunlugunun, klasik gorus dogrultusunda oldugu gozlemlenmektedir. Ote yandan, sozlesmede kararlastirilan gelecekte gerceklesmesi beklenen olgunun gerceklesmemis olmasi halinde, ifa suresinin nasil hesaplanmasi gerekecegi ve bu hallerde temerrut ihtarina gerek olup olmadigi, degerlendirilmesi gereken diger bir hukuki problemdir. Bu calismada, ogretideki gorusler ve Yargitay uygulamasi cercevesinde konu ele alinmakta ve konuya iliskin kanaatlerimiz ifade edilmektedir.