{"title":"Dźwignie wyobraźni epoki antropocenu: gaizm","authors":"Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska","doi":"10.24917/23534583.11.2","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Sformułowana w latach 70. XX w. hipoteza Gai, uznana wtedy przez biologów za herezję, okazuje się mieć olbrzymią zdolność proliferacji. Dowodzą tego szczególnie ostatnie lata, w których za sprawą wiedzy na temat wpływu człowieka na dobrostan naszej planety koncepcja Lovelocka powróciła w setkach antropocenicznych terra‑ i geocentrycznych narracji. W artykule przedstawiono ewolucję tej idei od momentu jej pojawienia się aż po dziś, wskazując na aktualne jej radiacje (Gaja 2.0, ekoseksualizm) i dowodząc równocześnie, iż jako jeden z ważniejszych atraktorów organizujących współczesną wyobraźnię, hipoteza ta stała się podstawą pewnej odmiany języka antropocenu, określanego tu mianem gaizmu. Prezentacji gajańskiej myśli najwybitniejszych przedstawicieli posthumanizmu – Bruno Latoura, Johna Graya – towarzyszy w tekście analiza i interpretacja założeń prowokatorskiego, queerowego ruchu aktywistycznego spod znaku ekoseksualizmu, budowanego wokół hasła „The Earth is our lover”.","PeriodicalId":34775,"journal":{"name":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Poetica","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.24917/23534583.11.2","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
Sformułowana w latach 70. XX w. hipoteza Gai, uznana wtedy przez biologów za herezję, okazuje się mieć olbrzymią zdolność proliferacji. Dowodzą tego szczególnie ostatnie lata, w których za sprawą wiedzy na temat wpływu człowieka na dobrostan naszej planety koncepcja Lovelocka powróciła w setkach antropocenicznych terra‑ i geocentrycznych narracji. W artykule przedstawiono ewolucję tej idei od momentu jej pojawienia się aż po dziś, wskazując na aktualne jej radiacje (Gaja 2.0, ekoseksualizm) i dowodząc równocześnie, iż jako jeden z ważniejszych atraktorów organizujących współczesną wyobraźnię, hipoteza ta stała się podstawą pewnej odmiany języka antropocenu, określanego tu mianem gaizmu. Prezentacji gajańskiej myśli najwybitniejszych przedstawicieli posthumanizmu – Bruno Latoura, Johna Graya – towarzyszy w tekście analiza i interpretacja założeń prowokatorskiego, queerowego ruchu aktywistycznego spod znaku ekoseksualizmu, budowanego wokół hasła „The Earth is our lover”.