TAHIRU’L-MEVLEVI, A MEVLEVI DEDE TRAINED IN YENIKAPI MEVLEVI LODGE AND ELEMENTS RELATED TO MEVLEVI ORDER IN “EDEBIYAT LUGATI”

Mevlevilik tarihinin önemli ismi, bir Mevlevi dedesi, Mesnevihan, mütefekkir, muharrir ve şair olan Tâhirü’l-Mevlevî; Mehmed Celâleddin Dede’nin rahle-i tedrisinde Yenikapı Mevlevihanesi’nde yetişmiştir. Basılmış ve basılmamış çok sayıda esere sahip olmakla birlikte, Edebiyat Lügatı ilim dünyasına kazandırdığı en önemli eserlerinden biridir. Eser, bir lügat çalışması olmasının yanı sıra, eserin içerisindeki birçok maddenin Mevleviliğe dair öğelerle izah edildiği görülür. Bu çalışmada, Mevleviliğin bizzat içerisinden gelen bu çok yönlü ilim insanının Edebiyat Lügatı’ndaki söz konusu öğeler üzerinde durulmuş; böylelikle eserin sadece bir sözlük çalışması değil, aynı zamanda Mevleviliğe dair önemli öğeleri içeren bir eser olduğu hususuna dikkat çekilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, eserdeki maddeler, Mevlevilikle ilgili öğeler bakımından incelenmiş; eserde Mevleviliğe dair; musiki ile ilgili öğelere, Mevlevilikle ilgili kavram ve terimlere, kâinattaki her şeyin canlı olarak değerlendirilmesi anlayışına ve Mevlevi/ Mevlevi muhibbi şairlerin şiirlerine yer verildiği görülmüştür. Buradan hareketle; Edebiyat Lügatı, sadece edebî ıstılahları içeren bir lügat olarak değil, aynı zamanda Mevleviliğe dair önemli öğelere yer veren ve bu yönüyle kültürün aktarımına da katkı sağlayan bir eser olarak da değerlendirilmelidir.