Şanlıurfa’da Karşılanmamış Aile Planlaması İhtiyacı ve Nedenlerinin Belirlenmesi

Amaç: Araştırmanın amacı, Şanlıurfa’da karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı ve nedenlerinin belirlenmesidir. Materyal ve Metod: Kesitsel tipte olan araştırma, Şanlıurfa il merkezinde aile sağlığı merkezlerine başvuran, doğurganlık çağında ve herhangi bir aile planlaması yöntemi kullanmayan kadınlarla yapılmıştır. Örnek seçiminde küme örnekleme yöntemi kullanılmış ve her bir aile sağlığı merkezi bir küme olarak alınmıştır. Gerekli küme sayısını hesaplamak için pilot uygulama yapılmış, gerekli küme sayısı 16 olarak bulunmuş ve araştırma toplam 313 kadınla tamamlanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistiklerden yüzde, ortalama ve standart sapma; tek değişkenli analizlerden Ki-kare ve Mann Whitney-U testi; çok değişkenli analizlerden Lojistik Regresyon modeli kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada kadınların %35.5’ inin karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı (%2.6’ sının gebeliklerine ara vermek için, %32.9’u artık gebelik istemediği için) olduğu belirlenmiştir. Karşılanmamış aile planlaması ihtiyacını; evde en çok Arapça konuşulması 3.5 kat, yaşayan kız çocuğu sayısının 2 ve üzerinde olması 1.8 kat, kadının yaşının 34 ve üzerinde olması 1.2 kat ve son doğumun üzerinden geçen süresinin 30 ay ve üzerinde olması 1.0 kat artıran en önemli faktörlerdir. Sonuç: Çalışmada, karşılanmamış aile planlaması ihtiyacı düzeyinin Türkiye ortalamasından yaklaşık olarak 3 kat yüksek olduğu, sosyo-demografik ve kültürel faktörlerin karşılanmamış aile planlaması ihtiyacını etkilediği belirlenmiştir.