Zgony osób pozbawionych wolności w warunkach izolacji penitencjarnej w Polsce

Artykuł poddaje analizie problematykę zgonów skazanych i tymczasowo aresztowanych w jednostkach penitencjarnych, jako szczególnego rodzaju zdarzeń nadzwyczajnych na tle prawa do życia oraz prawa do ochrony zdrowia i prawa do zapewnienia bezpieczeństwa osobistego. Celem artykułu jest poddanie analizie obowiązujących regulacji prawnych, danych statystycznych za okres 2002-2022 oraz wskazanie na grupy ryzyka, a zatem osoby narażone na śmierć w warunkach izolacji penitencjarnej. Uwzględnia on również podstawowe standardy międzynarodowe ONZ i RE, jakie odnoszą się do traktowania osób pozbawionych wolności w zakładach karnych i aresztach śledczych w kontekście omawianego zagadnienia. Wnioski jakie wynikają z dokonanej analizy sprowadzają się do stwierdzenia, że więźniowie w podeszłym wieku oraz w stanie terminalnym są w sposób szczególny narażone na śmierć w izolacji penitencjarnej. Zasada humanitarnego traktowania powinna skłaniać do zwolnienia z jednostki penitencjarnej, czemu służą obowiązujące instytucje prawne odnoszące się do skazanych, jak i tymczasowo aresztowanych. Dane statystyczne powinny być docelowo gromadzone w zakresie zgonów w szerszym wymiarze, co pozwoli na pogłębiona analizę. Państwo powinno bowiem dążyć do minimalizowania przypadków zgonów w jednostkach penitencjarnych, także śmierci samobójczych.