{"title":"英国人在东土耳其的探险：伊斯兰斯坦国王哈立德（哈利德）-谢尔德拉克","authors":"Coşkun Kumru","doi":"10.16953/deusosbil.1282332","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Bertram William Sheldrake, İngiltere’nin orta-üst sınıfına mensup mühtedilerinden biriydi. Zengin bir turşu patronunun oğlu olan Sheldrake, Müslüman olduktan sonra adını Khalid (Halid) olarak değiştirdi ve Woking Müslüman Misyonu’nun ilk günlerinde aktif görevler aldı. Londra’da bazı camilerin kurulmasına ön ayak oldu ve servetinin çoğunu İngiltere’de dini yaymak için harcadı. Dergi editörü ve makale yazarı olarak İslâm dünyasının mezhepsel ayrılığına karşı çıkarak tüm Müslümanları kucaklayan bir politika izledi. İslâm dünyasındaki popülaritesi, yapmış olduğu çalışmalara paralel olarak giderek arttı. 1930’lu yılların başlarında Doğu Türkistan’daki Müslüman nüfus arasında bir dizi isyan hareketi başladı. Doğu Türkistan Cumhuriyeti ve Hoten Emirliği gibi birkaç kısa ömürlü İslâm devleti kuruldu. Yeni kurulan Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bağımsızlığını temin edebilmek için uluslararası destek arayışına girişti. Bu sırada Türkistan delegasyonu İslâm dünyasında adını duyurmayı başarmış olan Halid Sheldrake’ye yeni kurulan devletin tahtını teklif etti. Heyet üyeleri hükümdarları olarak ona bir sadakat yemini ettiler. Sheldrake böylece “İslamistan Kralı Majesteleri Khalid” unvanını kullanmaya başladı. Güney Doğu Asya’da bulunan Müslüman topluluklara bir dizi ziyarette bulundu. Bununla birlikte yeni Kral, devletin yenilgisinden önce iktidara gelemedi. 1934 yılının ortalarından itibaren Doğu Türkistan’daki gelişmeler bağımsızlık mücadelesi etrafında kümelenen koalisyonun aleyhine bir seyir izledi. Sovyet destekli güçlerin bölgedeki kontrolünü yeniden sağlamasından sonra Sheldrake ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti’nin bazı liderleri Hindistan’a kaçtılar. Sheldrake daha sonra İngiltere’ye geri dönerek İslâmî faaliyetlerine devam etti. Bu çalışmada Doğu Türkistan tarihi bahsinde pek bilinmeyen ve daha önce Türkçe literatürde ele alınmamış bir isim olan İslâmistan Kralı Halid Sheldrake’nin hayatı ve faaliyetleri arşiv belgeleri ve diğer kaynaklar ışığında incelenmiştir.","PeriodicalId":503191,"journal":{"name":"Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":"68 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-11-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"AN ADVENTURE BRITISH IN EASTERN TURKESTAN: KHALID (HALİD) SHELDRAKE, KING OF ISLAMESTAN\",\"authors\":\"Coşkun Kumru\",\"doi\":\"10.16953/deusosbil.1282332\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Bertram William Sheldrake, İngiltere’nin orta-üst sınıfına mensup mühtedilerinden biriydi. Zengin bir turşu patronunun oğlu olan Sheldrake, Müslüman olduktan sonra adını Khalid (Halid) olarak değiştirdi ve Woking Müslüman Misyonu’nun ilk günlerinde aktif görevler aldı. Londra’da bazı camilerin kurulmasına ön ayak oldu ve servetinin çoğunu İngiltere’de dini yaymak için harcadı. Dergi editörü ve makale yazarı olarak İslâm dünyasının mezhepsel ayrılığına karşı çıkarak tüm Müslümanları kucaklayan bir politika izledi. İslâm dünyasındaki popülaritesi, yapmış olduğu çalışmalara paralel olarak giderek arttı. 1930’lu yılların başlarında Doğu Türkistan’daki Müslüman nüfus arasında bir dizi isyan hareketi başladı. Doğu Türkistan Cumhuriyeti ve Hoten Emirliği gibi birkaç kısa ömürlü İslâm devleti kuruldu. Yeni kurulan Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bağımsızlığını temin edebilmek için uluslararası destek arayışına girişti. Bu sırada Türkistan delegasyonu İslâm dünyasında adını duyurmayı başarmış olan Halid Sheldrake’ye yeni kurulan devletin tahtını teklif etti. Heyet üyeleri hükümdarları olarak ona bir sadakat yemini ettiler. Sheldrake böylece “İslamistan Kralı Majesteleri Khalid” unvanını kullanmaya başladı. Güney Doğu Asya’da bulunan Müslüman topluluklara bir dizi ziyarette bulundu. Bununla birlikte yeni Kral, devletin yenilgisinden önce iktidara gelemedi. 1934 yılının ortalarından itibaren Doğu Türkistan’daki gelişmeler bağımsızlık mücadelesi etrafında kümelenen koalisyonun aleyhine bir seyir izledi. Sovyet destekli güçlerin bölgedeki kontrolünü yeniden sağlamasından sonra Sheldrake ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti’nin bazı liderleri Hindistan’a kaçtılar. Sheldrake daha sonra İngiltere’ye geri dönerek İslâmî faaliyetlerine devam etti. Bu çalışmada Doğu Türkistan tarihi bahsinde pek bilinmeyen ve daha önce Türkçe literatürde ele alınmamış bir isim olan İslâmistan Kralı Halid Sheldrake’nin hayatı ve faaliyetleri arşiv belgeleri ve diğer kaynaklar ışığında incelenmiştir.\",\"PeriodicalId\":503191,\"journal\":{\"name\":\"Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi\",\"volume\":\"68 1\",\"pages\":\"\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"2023-11-09\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1282332\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1282332","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
摘要
伯特伦-威廉-谢德瑞克（Bertram William Sheldrake）是英国中上层皈依者之一。谢尔德拉克是一位富有的泡菜大亨的儿子，皈依后改名为哈立德，并积极参与了沃金穆斯林传教会早期的活动。他协助在伦敦建立了几座清真寺，并将自己的大部分财产用于在英国传播伊斯兰教。作为一名杂志编辑和散文家，他反对伊斯兰世界的教派分裂，奉行包容所有穆斯林的政策。他在伊斯兰世界的声望与他的作品同步增长。20 世纪 30 年代初，东突厥斯坦的穆斯林民众爆发了一系列起义。建立了几个短暂的伊斯兰国家，如东突厥斯坦共和国和于阗酋长国。新成立的东突厥斯坦共和国寻求国际支持，以确保其独立。与此同时，突厥斯坦代表团将新成立国家的王位让给了在伊斯兰世界声名鹊起的哈立德-谢尔德拉克。代表团成员宣誓效忠他，将他视为自己的君主。谢尔德拉克因此开始使用 "伊斯兰斯坦国王哈立德陛下 "的称号。他对东南亚的穆斯林社区进行了一系列访问。然而，新国王并没有在国家战败之前掌权。从 1934 年年中开始，东突厥斯坦的事态发展不利于争取独立的联盟。在苏联支持的军队重新控制该地区后，谢尔德拉克和东突厥斯坦共和国的一些领导人逃往印度。谢尔德拉克后来回到英国，继续从事伊斯兰活动。伊斯兰斯坦国王哈立德-谢尔德拉克在东突厥斯坦历史上并不为人所知，土耳其文献也未对其进行过讨论，本研究将根据档案文件和其他资料对其生平和活动进行分析。
AN ADVENTURE BRITISH IN EASTERN TURKESTAN: KHALID (HALİD) SHELDRAKE, KING OF ISLAMESTAN
Bertram William Sheldrake, İngiltere’nin orta-üst sınıfına mensup mühtedilerinden biriydi. Zengin bir turşu patronunun oğlu olan Sheldrake, Müslüman olduktan sonra adını Khalid (Halid) olarak değiştirdi ve Woking Müslüman Misyonu’nun ilk günlerinde aktif görevler aldı. Londra’da bazı camilerin kurulmasına ön ayak oldu ve servetinin çoğunu İngiltere’de dini yaymak için harcadı. Dergi editörü ve makale yazarı olarak İslâm dünyasının mezhepsel ayrılığına karşı çıkarak tüm Müslümanları kucaklayan bir politika izledi. İslâm dünyasındaki popülaritesi, yapmış olduğu çalışmalara paralel olarak giderek arttı. 1930’lu yılların başlarında Doğu Türkistan’daki Müslüman nüfus arasında bir dizi isyan hareketi başladı. Doğu Türkistan Cumhuriyeti ve Hoten Emirliği gibi birkaç kısa ömürlü İslâm devleti kuruldu. Yeni kurulan Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bağımsızlığını temin edebilmek için uluslararası destek arayışına girişti. Bu sırada Türkistan delegasyonu İslâm dünyasında adını duyurmayı başarmış olan Halid Sheldrake’ye yeni kurulan devletin tahtını teklif etti. Heyet üyeleri hükümdarları olarak ona bir sadakat yemini ettiler. Sheldrake böylece “İslamistan Kralı Majesteleri Khalid” unvanını kullanmaya başladı. Güney Doğu Asya’da bulunan Müslüman topluluklara bir dizi ziyarette bulundu. Bununla birlikte yeni Kral, devletin yenilgisinden önce iktidara gelemedi. 1934 yılının ortalarından itibaren Doğu Türkistan’daki gelişmeler bağımsızlık mücadelesi etrafında kümelenen koalisyonun aleyhine bir seyir izledi. Sovyet destekli güçlerin bölgedeki kontrolünü yeniden sağlamasından sonra Sheldrake ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti’nin bazı liderleri Hindistan’a kaçtılar. Sheldrake daha sonra İngiltere’ye geri dönerek İslâmî faaliyetlerine devam etti. Bu çalışmada Doğu Türkistan tarihi bahsinde pek bilinmeyen ve daha önce Türkçe literatürde ele alınmamış bir isim olan İslâmistan Kralı Halid Sheldrake’nin hayatı ve faaliyetleri arşiv belgeleri ve diğer kaynaklar ışığında incelenmiştir.
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
