MUHAMMED B. AHMED EL-AVFÎ VE KIRAAT İLMİNE DAİR ESERLERİ

Bu çalışmada Muhammed b. Ahmed el-‘Avfî’nin hayatı ele alınmış ve onun kıraat ilmine dair eserleri incelenmiştir. XVI. yüzyılın ikinci yarısında Mısır’da dünyaya gelen ve daha sonra İstanbul’a hicret eden Muhammed b. Ahmed el-‘Avfî, kaleme aldığı eserlerle kırâat ilminin Osmanlı Devleti’nde gelişmesine ve yayılmasına katkı sağlamış bir âlimdir. Onun sahip olduğu kırâat müktesebatında hocası Ahmed el-Mesyerî’nin rolü oldukça büyüktür. ‘Avfî’nin ilmi birikimini; yazdığı eserler ve dâhil olduğu ilim meclisleri vesilesiyle sonraki nesillere aktardığı müşahede edilmiştir. O, bu meyanda kırâat ilminin alt disiplinlerine dair pek çok eser kaleme almıştır. Başta el-Cevâhiru’l-mükellele olmak üzere ‘Avfî’nin telifleri, kırâat sahasında istifade edilen kaynaklar arasına girmiştir. Ayrıca onun mezkûr eseri, Osmanlı coğrafyasına mahsus kırâat eğitim usûllerinden biri olan İstanbul tarîkine kaynaklık etmiştir. Çalışmada, kırâat edebiyatına ciddi katkılar vermesine rağmen kendisi ve telifleri hakkında yeterince malumat bulunmayan ‘Avfî’nin hayatı kaleme alınmış, bununla birlikte onun bu alandaki behresinin ortaya konması için eserlerine değinilmiştir. Araştırmanın neticesinde kırâat ilmine dair farklı konularda yüzlerce eser telif eden ‘Avfî’nin bu ilmin gelişimine ve sonraki nesillere aktarımına büyük katkı sağladığı tespit edilmiştir.