Նրբածաղիկ ռեհանի (Ocimum Tenuiflorum L.) կենսաքիմիական բնութագիրը բացօթյա հիդրոպոնիկայի և հողային մշակույթի պայմաններում

Առաջին անգամ Արարատյան դաշտի հիդրոպոնիկ և հողային մշակույթների պայմաններում ուսումնասիրվել են Հայաստան ներմուծված դեղատու, եթերայուղատու, ադապտագեն մշակաբույս նրբածաղիկ ռեհանի արդյունավետությունը և կենսաքիմիական մի քանի ցուցանիշների համեմատական բնութագիրը: Պարզվել է, որ հիդրոպոնիկական մշակույթի պայմաններում դիտվել են նրբածաղիկ ռեհանի բարձր բերքատվություն (2.4 անգամ), բուսահումքում վիտամին C-ի (1.2 անգամ), գումարային ֆլավոնոիդների (1.2 անգամ) և ֆենոլային թթուների (1.3 անգամ) առավել մեծ կուտակում՝ հողային մշակույթի համեմատ։ Էքստրակտիվ նյութերի պարունակությունը բարձր է եղել (1.3 անգամ) հողում: Հաստատվել է նրբածաղիկ ռեհանի աճեցման հնարավորությունն անհող և հողային մշակույթի պայմաններում։ Հետազոտությունների նախնական արդյունքների հիման վրա կարելի է եզրակացնել, որ անհող մշակույթն ավելի արդյունավետ է այս մշակաբույսի աճեցման համար։ Впервые в Араратской долине в условиях гидропонической и почвенной культуры была изучена продуктивность интродуцированной в Армению лекарственной, эфиромасличной, адаптогенной культуры базилика тонкоцветнного и сравнительная характеристика ряда биохимических показателей. Выяснилось, что в растительном сырье базилика тонко-цветного в условиях гидропоники наблюдалась высокая урожайность (в 2.4 раза) и относительно большое накопление витамина С (в 1.2 раза), суммарных флавоноидов (в 1.2 раза) и фенольных кислот (в 1.3 раза) по сравнению с почвенной культурой. Содержание экстрактивных веществ было высоким (в 1.3 раза) в почвенной культуре. Установлена возможность выращивания базилика тонкоцветного в беспочвенных и почвенных условиях. По результатам предварительных исследований можно сделать вывод, что для данной культуры более эффективно беспочвенное выращивание. For the first time, the productivity of the medicinal, essential oil-bearing, adaptogenic crop Ocimum tenuiflorum L, introduced to Armenia, and the comparative characteristics of several biochemical indicators were studied under the conditions of soil and soilless culture in the Ararat Valley. It turned out in hydroponic culture a high yield of basil (2.4 times) and a relatively high accumulation of vitamin C (1.2 times), total flavonoids (1.2 times) and phenolic acids (1.3 times) was observed compared with the soil culture. And the content of extractive substances (1.3 times) was high in the soil. The possibility of growing Ocimum tenuiflorum L in soil and soilless conditions was established. Based on the preliminary research results, it can be concluded that the soilless growing for this crop is more effective.