Święty Augustyn i synody Afryki północnej przełomu IV i V wieku

Działalność synodalna Kościoła w Afryce Północnej na przełomie IV i V wieku, choć z jednej strony zdumiewa swym dynamicznym rozwojem, to jednak z drugiej uwidacznia także wielość i zakres problemów, z jakimi mierzył się Kościół afrykański. Tak wybitni pasterze, jak zwłaszcza biskup Kartaginy i prymas Afryki Prokonsularnej Aureliusz (391‒430) oraz biskup Hippony Augustyn (396‒430), uczynili z synodów skuteczny oręż w walce ze schizmą donatystów i herezją pelagianizmu. Niemniej ważną materią zwoływanych wówczas zgromadzeń synodalnych były sprawy związane z dyscypliną duchowieństwa, liturgią i życiem Kościoła. Synody (concilia) cieszyły się właściwą sobie powagą i autorytetem (auctoritas). Znaczącą rolę wśród nich odegrały zwłaszcza synody plenarne. Jako przejaw kolegialności biskupiej rzucają wiele światła na relację biskupów afrykańskich z biskupem Rzymu, a także są świadectwem eklezjalnej afrykańskiej specyfiki, a niekiedy także i autonomii.