{"title":"关于 \"先验知识 \"可能性的研究","authors":"Ç. Karataş","doi":"10.58634/felsefedunyasi.1362536","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Apriori bilgi genellikle deneyime başvurmaksızın edinilebilen bilgiler olarak ele alınmaktadır. Bir açıklamaya göre yalnızca önermenin kendisine bakılarak anlaşılan önermelere apriori önerme denilmektedir. Diğer bir apriorilik açıklamasına göre ise önermelerin bilgisinin olmasa da ilgili önermenin edinilme sürecindeki yetilerin önselliği nedeniyle bir apriorilik söz konusudur. Bu çerçevede aprioriliğe atanan nitelikler, analitiklik ve zorunluluk taşıyor olmalarıdır. \nBu makalede, aprioriliğin artık geride bırakılması gereken bir araştırma olduğu savunulacaktır. Bu tez, özdeşlik önermeleri gibi apriorilik taşıdığından şüphe edilmeyen önermelerin semantik ve mantıksal bakımdan kullanımlarının incelenmesiyle desteklenecektir. Bu doğrultuda, özdeşlik önermelerinin gündelik dil kullanımlarında bilgi sunabilmesinin bağlam gerektirmesine, özdeşliğin mantıksal dizgelerde dahi kurallara ve tanıma bağlı anlam kazanabiliyor olmasına, özdeşlik önermesinin içeriğinin varsayılma koşullarının tarihsellik, toplumsallık ve evrimle ilişkili olmasına ve bu ilişkilerin sonucu olarak, özdeşlik önermelerinin doğruluğunun pragmatik bir doğruluk olması nedenlerine işaret edilerek, özdeşlik önermelerinin apriorilik taşımadığı iddia edilecektir. Böylece, özdeşlik önermelerinin apriorilik taşımadığı iddiasına dayanarak genel anlamda da apriorilik arayışından vazgeçilmesi gerektiği öne sürülecektir.","PeriodicalId":154648,"journal":{"name":"Felsefe Dünyası","volume":"41 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-12-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"Apriori Bilginin Olanağı Üzerine Bir İnceleme\",\"authors\":\"Ç. Karataş\",\"doi\":\"10.58634/felsefedunyasi.1362536\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Apriori bilgi genellikle deneyime başvurmaksızın edinilebilen bilgiler olarak ele alınmaktadır. Bir açıklamaya göre yalnızca önermenin kendisine bakılarak anlaşılan önermelere apriori önerme denilmektedir. Diğer bir apriorilik açıklamasına göre ise önermelerin bilgisinin olmasa da ilgili önermenin edinilme sürecindeki yetilerin önselliği nedeniyle bir apriorilik söz konusudur. Bu çerçevede aprioriliğe atanan nitelikler, analitiklik ve zorunluluk taşıyor olmalarıdır. \\nBu makalede, aprioriliğin artık geride bırakılması gereken bir araştırma olduğu savunulacaktır. Bu tez, özdeşlik önermeleri gibi apriorilik taşıdığından şüphe edilmeyen önermelerin semantik ve mantıksal bakımdan kullanımlarının incelenmesiyle desteklenecektir. Bu doğrultuda, özdeşlik önermelerinin gündelik dil kullanımlarında bilgi sunabilmesinin bağlam gerektirmesine, özdeşliğin mantıksal dizgelerde dahi kurallara ve tanıma bağlı anlam kazanabiliyor olmasına, özdeşlik önermesinin içeriğinin varsayılma koşullarının tarihsellik, toplumsallık ve evrimle ilişkili olmasına ve bu ilişkilerin sonucu olarak, özdeşlik önermelerinin doğruluğunun pragmatik bir doğruluk olması nedenlerine işaret edilerek, özdeşlik önermelerinin apriorilik taşımadığı iddia edilecektir. Böylece, özdeşlik önermelerinin apriorilik taşımadığı iddiasına dayanarak genel anlamda da apriorilik arayışından vazgeçilmesi gerektiği öne sürülecektir.\",\"PeriodicalId\":154648,\"journal\":{\"name\":\"Felsefe Dünyası\",\"volume\":\"41 7\",\"pages\":\"\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"2023-12-03\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Felsefe Dünyası\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.58634/felsefedunyasi.1362536\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Felsefe Dünyası","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.58634/felsefedunyasi.1362536","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
Apriori bilgi genellikle deneyime başvurmaksızın edinilebilen bilgiler olarak ele alınmaktadır. Bir açıklamaya göre yalnızca önermenin kendisine bakılarak anlaşılan önermelere apriori önerme denilmektedir. Diğer bir apriorilik açıklamasına göre ise önermelerin bilgisinin olmasa da ilgili önermenin edinilme sürecindeki yetilerin önselliği nedeniyle bir apriorilik söz konusudur. Bu çerçevede aprioriliğe atanan nitelikler, analitiklik ve zorunluluk taşıyor olmalarıdır.
Bu makalede, aprioriliğin artık geride bırakılması gereken bir araştırma olduğu savunulacaktır. Bu tez, özdeşlik önermeleri gibi apriorilik taşıdığından şüphe edilmeyen önermelerin semantik ve mantıksal bakımdan kullanımlarının incelenmesiyle desteklenecektir. Bu doğrultuda, özdeşlik önermelerinin gündelik dil kullanımlarında bilgi sunabilmesinin bağlam gerektirmesine, özdeşliğin mantıksal dizgelerde dahi kurallara ve tanıma bağlı anlam kazanabiliyor olmasına, özdeşlik önermesinin içeriğinin varsayılma koşullarının tarihsellik, toplumsallık ve evrimle ilişkili olmasına ve bu ilişkilerin sonucu olarak, özdeşlik önermelerinin doğruluğunun pragmatik bir doğruluk olması nedenlerine işaret edilerek, özdeşlik önermelerinin apriorilik taşımadığı iddia edilecektir. Böylece, özdeşlik önermelerinin apriorilik taşımadığı iddiasına dayanarak genel anlamda da apriorilik arayışından vazgeçilmesi gerektiği öne sürülecektir.