Psikolojik Bakış Açısı ile Sosyal Medyada Benlik Sunumu

Araştırmanın amacı, internet kullanıcılarının sosyal medyada yer alırken gerçek benlik (real-self) sunumlarının farklılaşıyor olması ve bireylerin sosyal medya ortamlarında geçirdikleri kullanım sürelerinin artışıyla gelişebilecek psikopatolojik durumları literatürde yer alan araştırmalar aracılığıyla açıklık getirmek ve incelemek olmuştur. Bu farklılaşma psikolojik kuramlar çerçevesinden açıklanmıştır. Araştırmada yer alan anahtar kelimeler, sosyal bilimlerde ve psikolojiyle ilişkili diğer disiplinlerde önemli görülmekte ve literatürde yer alan birçok çalışmaya konu olduğundan ve konu olmaya devam ettiğinden bahsedilebilir. Günümüzde “İnternet” kavramı sosyal medya (social media) ortamları ile eş anlamlı görülmekte ve toplumu oluşturan bireyler, çoğunlukla bulundukları topluluklarda sosyal medya hesaplarındaki profillerle kendilerini tanıtmakta, kullanıcıların öncelikleri sosyal medya profil hesaplarını arzuladıkları ideal benlik (ideal-self) bakış açısıyla tasarlamaktır. Sosyal medya ortamlarında yer alan kullanıcılar profillerini, olmaya çalıştıkları ideal benlik (ideal- self) algılarına göre şekillendirmeye çalışırlar. Toplum içerisinde sergilenen gerçek benlik (real- self) sunumları ile sosyal medyadaki ideal benlik (ideal- self) sunumları arasındaki fark ve sonrasında bu farkın yol açacağı çatışmaların (psikopatolojik örüntülerin) irdelenmesinin önemli olduğundan bahsedilebilir. Bu çatışma eklektik bir yol izlenerek psikolojik kuramlar ile açıklanmıştır. Araştırmanın yöntemi, çoğunlukla sosyal bilimler başlığı altında yer alan çalışmaların literatür taraması yapılarak, psikolojik kuramsal perspektife dikkat edilerek oluşturulmaya çalışılmıştır. “İnternet”, “internet bağımlılığı”, “sosyal medya”, “benlik sunumu” ve “benlik” gibi anahtar kavramlar disiplinler arası bir yaklaşımla literatür taraması yöntemiyle oluşturulmuştur. Multidisipliner bir yaklaşımı gerektiren kavramsal analizlere, teorik- kuramsal noktaları öne çıkaran çalışmalar sayesiyle açıklık kazandırılmaya çalışılmıştır. Kimyasal olmayan yeni bir bağımlılık türü, “internet bağımlılığı” (internet addiction) birçok tez, makale, kitap ve çevirilerde yer almaktadır. Literatürdeki bilimsel çalışmalarda, internetin aşırı bir biçimde kullanımının ve bunun sonucunda ortaya çıkan internet bağımlılığının yarattığı birçok problemden bahsedilmektedir. İnternetin aşırı bir biçimde kullanımı, bireyler üzerinde fizyolojik ve psikolojik olarak olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Araştırmanın sonucunda internet, sosyal medya, bilgisayarlar, akıllı taşınabilir cihazlar ve diğer tür teknolojik yeniliklerin bireylerde, kullanıcılarda stres yaratan, gerçek benlikleri ile ideal benlikleri arasında çatışma yaşamalarına ve psikolojik bağımlılıklara neden olan unsurlar olduğundan bahsedilmektedir. İnternet ve beraberinde sosyal medya kullanıcılarının her geçen gün artması, hayatlarının her alanında sanal olarak ilerlemeleri, kullanıcıları sanal olmaya bağımlı kılar hale getirmektedir. Günümüz internet çağında çevrimiçi topluluklar artmakta, insanlar iletişim ve sosyalleşme için çevrimiçi iletişime yönlenerek günlük aktivitelerinde işlevselliğin bozulması durumuyla karşılaşabilmektedir.