{"title":"西里西亚民族书面语中句法规范的形成","authors":"B. Wyderka","doi":"10.26485/rkj/2019/67/26","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"This article is devoted to the formation of syntax norms in written variation of the Silesian dialect. The basis of reference is constituted of the so-called New Silesian Literature, which for a few years has been created by a circle of writers associated with ideas of the linguistic emancipation of Silesians. The syntax norm of written variation makes reference to dialect syntax. This in turn has been very little analyzesd. The author offers comparative research of the former with Polish syntax to enable abstraction of similarities and contrasts. The analytical part of the article discusses the phenomena of verb phrases (compound nominal predicate and predicate with infinitive), prepositional constructions, so-called analytic genitive and non-accommodated constructions with particles such as ale, aby, ani. \n \nREFERENCES \nBąk Stanislaw, 1974, Mowa polska na Śląsku, Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow–Gdansk. \nBělic Jaromir, 1972, Nastin ceske dialektologie, Statni Pedagogicke Nakladatelstvi, Praha. \nKlemensiewicz Zenon, 1969, Zarys skladni polskiej, wyd. 6, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. \nLoris Jan, 1899, Rozbor podřeci hornoostravskeho ve Slezku, Nakladem Ceske akademie cisaře Frantiska Josefa pro vědy, slovesnost a uměni, Praha. \nLotko Edward, 1964, Funkcje syntaktyczne bezokolicznika w gwarach zachodniocieszynskich (Studium na tle porownawczym), Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow. \nMorciniec Norbert, 1996, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa porownawczego, w: E. Bialek, E. Tomiczek, red., Ornis linguarum. Legnickie rozprawy filologiczne, nr 5, Nauczycielskie Kolegium Jezykow Obcych w Legnicy, Legnica, s. 241–250. \nMorciniec Norbert, 1997, W sprawie modelu opisowego kontrastywnych badan jezykowych, „Rozprawy Komisji Jezykowej Wroclawskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 23, s. 5–11. \nMorciniec Norbert, 2016, Gramatyka kontrastywna. Wprowadzenie do niemiecko- polskiej gramatyki kontrastywnej, wyd. 2, Wydawnictwo Wyzszej Szkoly Filologicznej we Wroclawiu, Wroclaw. \nMorciniec Norbert, 2019, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa kontrastywnego, http://www.morciniec.eu/133,o_wartosciach_poznawczych_jezykoznawstwa_ kontrastywnego_1 (dostep: 21.02.2019). \nNitsch Kazimierz, 1939, Dialekty polskie Śląska, cz. 1, wyd. 2, Nakladem Polskiej Akademii Umiejetności, Krakow. \nPisarkowa Krystyna, 1984, Historia skladni jezyka polskiego, Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow–Gdansk–Łodź. \nSaloni Zygmunt, Świdzinski Marek, 1985, Skladnia wspolczesnego jezyka polskiego, wyd. 2, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. \nTambor Jolanta, 2006, Mowa Gornoślązakow oraz ich świadomośc jezykowa i etniczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. \nTwardoch Szczepan, 2012, Literatura śląska nie istnieje, „Fabryka Silesia”, nr 1, s. 94–95. \nWronicz Jadwiga, 2016, Status gwary w jezyku polskim, „Socjolingwistyka”, t. 30, s. 53–60. \nWyderka Boguslaw, 2008, Przyimki gwoli, zgwoli, skirz w gwarach śląskich, „Rozprawy Komisji Jezykowej ŁTN”, t. LIII, s. 253–260. \nWyderka Boguslaw, 2018, O standaryzacji jezyka śląskiego, „Kwartalnik Opolski”, nr 1, s. 3–18, www.otpn.uni.opole.pl/wp-content/uploads/dko_2018_1_3_18_Wyderka.pdf (dostep: 31.03.2019). \nZareba Alfred, 1960, Slownik Starych Siolkowic w powiecie opolskim, Uniwersytet Jagiellonski, Krakow. \nZareba Alfred, 1969–1996, Atlas jezykowy Śląska, t. I–VIII, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Krakow.","PeriodicalId":437067,"journal":{"name":"Rozprawy Komisji Językowej","volume":"33 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"Kształtowanie się normy składniowej w pisanej odmianie etnolektu śląskiego\",\"authors\":\"B. Wyderka\",\"doi\":\"10.26485/rkj/2019/67/26\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"This article is devoted to the formation of syntax norms in written variation of the Silesian dialect. The basis of reference is constituted of the so-called New Silesian Literature, which for a few years has been created by a circle of writers associated with ideas of the linguistic emancipation of Silesians. The syntax norm of written variation makes reference to dialect syntax. This in turn has been very little analyzesd. The author offers comparative research of the former with Polish syntax to enable abstraction of similarities and contrasts. The analytical part of the article discusses the phenomena of verb phrases (compound nominal predicate and predicate with infinitive), prepositional constructions, so-called analytic genitive and non-accommodated constructions with particles such as ale, aby, ani. \\n \\nREFERENCES \\nBąk Stanislaw, 1974, Mowa polska na Śląsku, Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow–Gdansk. \\nBělic Jaromir, 1972, Nastin ceske dialektologie, Statni Pedagogicke Nakladatelstvi, Praha. \\nKlemensiewicz Zenon, 1969, Zarys skladni polskiej, wyd. 6, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. \\nLoris Jan, 1899, Rozbor podřeci hornoostravskeho ve Slezku, Nakladem Ceske akademie cisaře Frantiska Josefa pro vědy, slovesnost a uměni, Praha. \\nLotko Edward, 1964, Funkcje syntaktyczne bezokolicznika w gwarach zachodniocieszynskich (Studium na tle porownawczym), Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow. \\nMorciniec Norbert, 1996, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa porownawczego, w: E. Bialek, E. Tomiczek, red., Ornis linguarum. Legnickie rozprawy filologiczne, nr 5, Nauczycielskie Kolegium Jezykow Obcych w Legnicy, Legnica, s. 241–250. \\nMorciniec Norbert, 1997, W sprawie modelu opisowego kontrastywnych badan jezykowych, „Rozprawy Komisji Jezykowej Wroclawskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 23, s. 5–11. \\nMorciniec Norbert, 2016, Gramatyka kontrastywna. Wprowadzenie do niemiecko- polskiej gramatyki kontrastywnej, wyd. 2, Wydawnictwo Wyzszej Szkoly Filologicznej we Wroclawiu, Wroclaw. \\nMorciniec Norbert, 2019, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa kontrastywnego, http://www.morciniec.eu/133,o_wartosciach_poznawczych_jezykoznawstwa_ kontrastywnego_1 (dostep: 21.02.2019). \\nNitsch Kazimierz, 1939, Dialekty polskie Śląska, cz. 1, wyd. 2, Nakladem Polskiej Akademii Umiejetności, Krakow. \\nPisarkowa Krystyna, 1984, Historia skladni jezyka polskiego, Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow–Gdansk–Łodź. \\nSaloni Zygmunt, Świdzinski Marek, 1985, Skladnia wspolczesnego jezyka polskiego, wyd. 2, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. \\nTambor Jolanta, 2006, Mowa Gornoślązakow oraz ich świadomośc jezykowa i etniczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. \\nTwardoch Szczepan, 2012, Literatura śląska nie istnieje, „Fabryka Silesia”, nr 1, s. 94–95. \\nWronicz Jadwiga, 2016, Status gwary w jezyku polskim, „Socjolingwistyka”, t. 30, s. 53–60. \\nWyderka Boguslaw, 2008, Przyimki gwoli, zgwoli, skirz w gwarach śląskich, „Rozprawy Komisji Jezykowej ŁTN”, t. LIII, s. 253–260. \\nWyderka Boguslaw, 2018, O standaryzacji jezyka śląskiego, „Kwartalnik Opolski”, nr 1, s. 3–18, www.otpn.uni.opole.pl/wp-content/uploads/dko_2018_1_3_18_Wyderka.pdf (dostep: 31.03.2019). \\nZareba Alfred, 1960, Slownik Starych Siolkowic w powiecie opolskim, Uniwersytet Jagiellonski, Krakow. \\nZareba Alfred, 1969–1996, Atlas jezykowy Śląska, t. I–VIII, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Krakow.\",\"PeriodicalId\":437067,\"journal\":{\"name\":\"Rozprawy Komisji Językowej\",\"volume\":\"33 1\",\"pages\":\"0\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"1900-01-01\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Rozprawy Komisji Językowej\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.26485/rkj/2019/67/26\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Rozprawy Komisji Językowej","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.26485/rkj/2019/67/26","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
摘要
本文致力于西里西亚方言书面变体中句法规范的形成。参考的基础是由所谓的新西里西亚文学构成的,它是几年来由一群与西里西亚语言解放思想有关的作家创造的。书写变型的句法规范参照方言句法。而这方面的分析却很少。作者将前者与波兰语的语法进行了比较研究,以便对相似性和对比进行抽象。文章的分析部分讨论了动词短语(复合名谓语和带不定式的谓语)、介词结构、分析物主结构和带有ale、aby、ani等小品的非容纳结构的现象。参考文献Bąk Stanislaw, 1974, Mowa polska na Śląsku, Zaklad Narodowy im。Ossolinskich Wroclaw-Warszawa-Krakow-Gdansk。brunlic Jaromir, 1972,《对话学》,国立教育学院,Praha。Klemensiewicz Zenon, 1969, Zarys skladni polskiej, wyd。Panstwowe wydawnic2 Naukowe,华沙。Loris Jan, 1899, Rozbor podřeci hornoostravskeho ve Slezku, Nakladem Ceske akademie cisaře Frantiska Josefa pro v dy, slovesnost a umonni, Praha。爱德华·洛特科,1964年,芬克西syntaktyczne bezokolicznika wgwarach zachodniocieszynskich (Studium na porownawczym), Zaklad Narodowy。Ossolinskich Wroclaw-Warszawa-Krakow。Morciniec Norbert, 1996, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa porownawczeg, [6] E. Bialek, E. Tomiczek, red。舌鸟。[3] [j] .植物遗传学报,第5期,(5):241-250。Morciniec Norbert, 1997, W . sprawie模型的对比分析与分析,“Rozprawy Komisji Jezykowej Wroclawskiego to warzysta Naukowego”,第23卷第5-11页。Morciniec Norbert, 2016, Gramatyka konstrywna。Wprowadzenie do niemiecko- polskiej gramatyki对比分析。2、弗罗茨瓦夫,弗罗茨瓦夫。Morciniec Norbert, 2019, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa kontrastywnego, http://www.morciniec.eu/133,o_wartosciach_poznawczych_jezykoznawstwa_ kontrastywnego_1 (dostep: 21.02.2019)。Nitsch Kazimierz, 1939, Dialekty polski Śląska, cz。1、世青节。2,波兰科学院Umiejetności,克拉科夫。pisarkova Krystyna, 1984,史学skladni jezyka polskiego, Zaklad Narodowy。Ossolinskich Wroclaw-Warszawa-Krakow-Gdansk——Łodź。Saloni Zygmunt, Świdzinski Marek, 1985, Skladnia wspolczesnego jezyka polskiego, wyd。2, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe,华沙。Tambor Jolanta, 2006, Mowa Gornoślązakow oraz ich świadomośc jezykowa i etniczna, wydawnic2 Uniwersytetu Śląskiego,卡托维兹。Twardoch Szczepan, 2012,文学śląska nie istnieje,《Fabryka Silesia》,第1期,第94-95页。刘建军,2016,中国农业大学学报(自然科学版),第30期,第53-60页。魏德卡·博古斯劳,2008,普兹姆基·戈威利,斯科兹·沃赫拉śląskich,“罗氏研究进展ŁTN”,vol . 3, s. 253-260。Wyderka Boguslaw, 2018, O standaryzacji jezyka śląskiego,“Kwartalnik Opolski”,第1期,s. 3-18, www.otpn.uni.opole.pl/wp-content/uploads/dko_2018_1_3_18_Wyderka.pdf (dostep: 31.03.2019)。Zareba Alfred, 1960, Slownik Starych Siolkowic w power - ecie opolskim, Uniwersytet Jagiellonski,克拉科夫。Zareba Alfred, 1969-1996, Atlas jezykowy Śląska, t. I-VIII, Wydawnictwo Naukowe PWN,华沙-克拉科夫。
Kształtowanie się normy składniowej w pisanej odmianie etnolektu śląskiego
This article is devoted to the formation of syntax norms in written variation of the Silesian dialect. The basis of reference is constituted of the so-called New Silesian Literature, which for a few years has been created by a circle of writers associated with ideas of the linguistic emancipation of Silesians. The syntax norm of written variation makes reference to dialect syntax. This in turn has been very little analyzesd. The author offers comparative research of the former with Polish syntax to enable abstraction of similarities and contrasts. The analytical part of the article discusses the phenomena of verb phrases (compound nominal predicate and predicate with infinitive), prepositional constructions, so-called analytic genitive and non-accommodated constructions with particles such as ale, aby, ani.
REFERENCES
Bąk Stanislaw, 1974, Mowa polska na Śląsku, Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow–Gdansk.
Bělic Jaromir, 1972, Nastin ceske dialektologie, Statni Pedagogicke Nakladatelstvi, Praha.
Klemensiewicz Zenon, 1969, Zarys skladni polskiej, wyd. 6, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Loris Jan, 1899, Rozbor podřeci hornoostravskeho ve Slezku, Nakladem Ceske akademie cisaře Frantiska Josefa pro vědy, slovesnost a uměni, Praha.
Lotko Edward, 1964, Funkcje syntaktyczne bezokolicznika w gwarach zachodniocieszynskich (Studium na tle porownawczym), Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow.
Morciniec Norbert, 1996, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa porownawczego, w: E. Bialek, E. Tomiczek, red., Ornis linguarum. Legnickie rozprawy filologiczne, nr 5, Nauczycielskie Kolegium Jezykow Obcych w Legnicy, Legnica, s. 241–250.
Morciniec Norbert, 1997, W sprawie modelu opisowego kontrastywnych badan jezykowych, „Rozprawy Komisji Jezykowej Wroclawskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 23, s. 5–11.
Morciniec Norbert, 2016, Gramatyka kontrastywna. Wprowadzenie do niemiecko- polskiej gramatyki kontrastywnej, wyd. 2, Wydawnictwo Wyzszej Szkoly Filologicznej we Wroclawiu, Wroclaw.
Morciniec Norbert, 2019, O wartościach poznawczych jezykoznawstwa kontrastywnego, http://www.morciniec.eu/133,o_wartosciach_poznawczych_jezykoznawstwa_ kontrastywnego_1 (dostep: 21.02.2019).
Nitsch Kazimierz, 1939, Dialekty polskie Śląska, cz. 1, wyd. 2, Nakladem Polskiej Akademii Umiejetności, Krakow.
Pisarkowa Krystyna, 1984, Historia skladni jezyka polskiego, Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, Wroclaw–Warszawa–Krakow–Gdansk–Łodź.
Saloni Zygmunt, Świdzinski Marek, 1985, Skladnia wspolczesnego jezyka polskiego, wyd. 2, Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Tambor Jolanta, 2006, Mowa Gornoślązakow oraz ich świadomośc jezykowa i etniczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Twardoch Szczepan, 2012, Literatura śląska nie istnieje, „Fabryka Silesia”, nr 1, s. 94–95.
Wronicz Jadwiga, 2016, Status gwary w jezyku polskim, „Socjolingwistyka”, t. 30, s. 53–60.
Wyderka Boguslaw, 2008, Przyimki gwoli, zgwoli, skirz w gwarach śląskich, „Rozprawy Komisji Jezykowej ŁTN”, t. LIII, s. 253–260.
Wyderka Boguslaw, 2018, O standaryzacji jezyka śląskiego, „Kwartalnik Opolski”, nr 1, s. 3–18, www.otpn.uni.opole.pl/wp-content/uploads/dko_2018_1_3_18_Wyderka.pdf (dostep: 31.03.2019).
Zareba Alfred, 1960, Slownik Starych Siolkowic w powiecie opolskim, Uniwersytet Jagiellonski, Krakow.
Zareba Alfred, 1969–1996, Atlas jezykowy Śląska, t. I–VIII, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Krakow.