{"title":"YURTİÇİ TASARRUF-YATIRIM DENGESİNİN CARİ İŞLEMLER DENGESİNE ETKİLERİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN DÖNEMSEL KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ","authors":"H. Uslu","doi":"10.14784/marufacd.688366","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Bu calismada tasarruf-yatirim dengesi ile cari islemler dengesi arasindaki iliskiler,1980:Q1-2002:Q4 ve 2003:Q1-2019:Q1 donemleri icin iki farkli modelle incelenmistir. Serilerin duraganligi; Lee ve Strazicich (2003) yapisal kirilmali birim kok testiyle incelenmis ve 1980:Q1-2002:Q4 doneminde yatirim serisinin I(1), diger serilerin I(0) olduklari belirlenmistir. 1980-2002 donemi tasarruflar ve yatirimlar serisi arasinda esbutunlesme iliskisinin varligi, Sinir Testi ile incelenmis ve serilerin esbutunlesik olduklari gorulmustur. Modellerdeki yapisal kirilma tarihleri, Bai ve Perron (2003) yontemiyle belirlenmis, kukla degiskenlerle regresyon analizlerine eklenmistir. 1980:Q1-2002:Q4 donemi tasarruf ve yatirim degiskenleri arasindaki regresyon analizi ARDL yontemiyle, diger modeller icin regresyon analizi EKK yontemiyle gerceklestirilmis, Turkiye’de cari islemler aciginin 1980:Q1-2002:Q4 doneminde de 2003:Q1-2019:Q1 doneminde de zayif formda surdurulebilir oldugu, surdurulebilirligin 2003 sonrasinda zayifladigi tespit edilmistir. Yatirim-tasarruf dengesi ile cari islemler dengesi arasinda, her iki donemde de guclu bir iliskinin var oldugu bulunmustur. Seriler arasindaki nedensellik iliskileri; 1980-2002 doneminde Model 1 icin Toda-Yamamoto (1995) yontemiyle, diger modeller icin Granger (1969) testiyle incelenmistir. Bu testler sonucunda; 1980:Q1-2002:Q4 doneminde de 2003:Q1-2019:Q1 doneminde de yurtici tasarruflardan, yurtici yatirimlara dogru tek yonlu bir nedensellik iliskisinin oldugu bulunmustur. 1980:Q1-2002:Q4 doneminde yatirim-tasarruf acigi ile cari islemler acigi arasinda herhangi bir nedensellik iliskisi tespit edilememistir. 2003:Q1-2019:Q1 doneminde yatirim-tasarruf acigi ile cari islemler acigi arasinda iki yonlu nedensellik iliskisi bulunmustur.","PeriodicalId":440701,"journal":{"name":"Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2020-01-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.14784/marufacd.688366","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
Bu calismada tasarruf-yatirim dengesi ile cari islemler dengesi arasindaki iliskiler,1980:Q1-2002:Q4 ve 2003:Q1-2019:Q1 donemleri icin iki farkli modelle incelenmistir. Serilerin duraganligi; Lee ve Strazicich (2003) yapisal kirilmali birim kok testiyle incelenmis ve 1980:Q1-2002:Q4 doneminde yatirim serisinin I(1), diger serilerin I(0) olduklari belirlenmistir. 1980-2002 donemi tasarruflar ve yatirimlar serisi arasinda esbutunlesme iliskisinin varligi, Sinir Testi ile incelenmis ve serilerin esbutunlesik olduklari gorulmustur. Modellerdeki yapisal kirilma tarihleri, Bai ve Perron (2003) yontemiyle belirlenmis, kukla degiskenlerle regresyon analizlerine eklenmistir. 1980:Q1-2002:Q4 donemi tasarruf ve yatirim degiskenleri arasindaki regresyon analizi ARDL yontemiyle, diger modeller icin regresyon analizi EKK yontemiyle gerceklestirilmis, Turkiye’de cari islemler aciginin 1980:Q1-2002:Q4 doneminde de 2003:Q1-2019:Q1 doneminde de zayif formda surdurulebilir oldugu, surdurulebilirligin 2003 sonrasinda zayifladigi tespit edilmistir. Yatirim-tasarruf dengesi ile cari islemler dengesi arasinda, her iki donemde de guclu bir iliskinin var oldugu bulunmustur. Seriler arasindaki nedensellik iliskileri; 1980-2002 doneminde Model 1 icin Toda-Yamamoto (1995) yontemiyle, diger modeller icin Granger (1969) testiyle incelenmistir. Bu testler sonucunda; 1980:Q1-2002:Q4 doneminde de 2003:Q1-2019:Q1 doneminde de yurtici tasarruflardan, yurtici yatirimlara dogru tek yonlu bir nedensellik iliskisinin oldugu bulunmustur. 1980:Q1-2002:Q4 doneminde yatirim-tasarruf acigi ile cari islemler acigi arasinda herhangi bir nedensellik iliskisi tespit edilememistir. 2003:Q1-2019:Q1 doneminde yatirim-tasarruf acigi ile cari islemler acigi arasinda iki yonlu nedensellik iliskisi bulunmustur.