İki Şair, Bir Şehir: Remzî ve Rıfkî’nin Kahire Şiirleri

Klasik Türk edebiyatı temsilcileri doğdukları, bir vesile ile ziyaret ettikleri ya da bir süre yaşadıkları mekânlar, şehirler, kasabalar ile ilgili şiirler yazmışlardır. Şehirlere dair yazılan şiirlerde o şehrin tarihî ve doğal güzellikleri, iklimi, coğrafyası, şehrin kültürel mekânları, eğitim durumu ve müesseseleri, meşhur şahsiyetleri, mimari yapıları, dergâhları, zirai mahsulleri, şehrin olumsuz yönleri ve sosyal hayatı hakkında bilgiler bulmak mümkündür. Osmanlı şehirleri arasında hakkında en çok şiir kaleme alınan şehirler genellikle Osmanlı devletine başkentlik yapmış veya şehzadelerin yetiştirilmek üzere gönderildikleri şehirlerdir. Günümüzde farklı siyasi idareler altında yönetilen ancak vaktiyle Osmanlı toprakları içerisinde bulunan birçok şehir, kasaba veya bölge hakkında da şairlerin divanlarında şiirler bulunmaktadır. Divan ya da mesnevilerde muhtelif nazım şekilleri ve başlıklar altında yer verilen şehir şiirleri, çoğu zaman şehir methiyesi tarzında yazılmakla beraber şehir hicviyesi tarzında da karşımıza çıkabilmektedir. Adına şiir yazılan şehirlerden biri de geçmişte yaklaşık dört asır Osmanlı hâkimiyeti altında bulunan Kahire’dir. Çalışmamızda XVIII. asırda yaşamış çağdaş iki şair olan Kayserili Remzî ve Kilisli Rıfkî’nin Kahire ile ilgili yazmış oldukları şiirler, şekil ve muhteva itibariyle karşılaştırılacaktır.