{"title":"Modernistów sprawy najbardziej zagadkowe. Là-bas Jorisa-Karla Huysmansa i Wampir Władysława Stanisława Reymonta","authors":"J. Majewska","doi":"10.17951/ARTE.2018.3.83-93","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"<p class=\"western\" align=\"justify\"><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>W artykule autorka zestawia dwie ważne modernistyczne powieści: </span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span><em>Là-bas </em></span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>Jorisa-Karla Huysmansa (1891) i </span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span><em>Wampira </em></span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>Władysława Stanisława Reymonta (1911). Z pozoru odległe i zupełnie różne, utwory te ujawniają jednak pokrewieństwo motywów i idei. Zarówno w </span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span><em>Là-bas</em></span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>, jak i w </span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span><em>Wampirze </em></span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>akcja toczy się w psychice głównych bohaterów, a świat przedstawiony stanowi w istocie odbicie ich duszy. Ważnym kontekstem analizy obu powieści jest nowoczesność, która determinuje wszystkie warstwy utworów. W przypadku </span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span><em>Wampira </em></span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>walory literackie tekstu obniża brak dystansu Reymonta wobec zjawisk nadprzyrodzonych, które fascynują jego bohatera. Jeżeli chodzi o </span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span><em>Là-bas</em></span></span><span style=\"font-family: 'Times New Roman', serif;\"><span>, to Huysmans, choć sam zainteresowany ezoteryką, potrafi zdobyć się na konieczny dla autora dystans, co przekłada się na dużą wartość jego powieści. W obu książkach fascynacja zjawiskami nadprzyrodzonymi może być uznana za próbę duchowego samookreślenia i wyraz rozterek dręczących człowieka na progu nowoczesności.</span></span></p>","PeriodicalId":118842,"journal":{"name":"Artes Humanae","volume":"72 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2019-06-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Artes Humanae","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.17951/ARTE.2018.3.83-93","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
摘要
在这篇文章中,作者将两部重要的现代主义小说并列在一起:Joris-Karl Huysmans 的《Là-bas》(1891 年)和 Władysław Stanisław Reymont 的《吸血鬼》(1911 年)。这些作品看似遥远,完全不同,但却揭示了主题和思想的亲缘关系。在《Là-bas》和《吸血鬼》中,情节都发生在主人公的心灵深处,所描绘的世界本质上是他们灵魂的写照。现代性是分析这两部小说的重要背景,它决定了作品的所有层面。就《吸血鬼》而言,由于雷蒙特与令主人公着迷的超自然现象缺乏距离感,文本的文学性大打折扣。就《Là-bas》而言,尽管怀斯曼本人也对神秘主义感兴趣,但他能够获得作家所需的距离感,这也为他的小说带来了巨大的价值。在这两本书中,对超自然现象的迷恋可以被视为一种精神自我定义的尝试,也是现代性门槛上折磨人类的困境的一种表达。
Modernistów sprawy najbardziej zagadkowe. Là-bas Jorisa-Karla Huysmansa i Wampir Władysława Stanisława Reymonta
W artykule autorka zestawia dwie ważne modernistyczne powieści: Là-bas Jorisa-Karla Huysmansa (1891) i Wampira Władysława Stanisława Reymonta (1911). Z pozoru odległe i zupełnie różne, utwory te ujawniają jednak pokrewieństwo motywów i idei. Zarówno w Là-bas, jak i w Wampirze akcja toczy się w psychice głównych bohaterów, a świat przedstawiony stanowi w istocie odbicie ich duszy. Ważnym kontekstem analizy obu powieści jest nowoczesność, która determinuje wszystkie warstwy utworów. W przypadku Wampira walory literackie tekstu obniża brak dystansu Reymonta wobec zjawisk nadprzyrodzonych, które fascynują jego bohatera. Jeżeli chodzi o Là-bas, to Huysmans, choć sam zainteresowany ezoteryką, potrafi zdobyć się na konieczny dla autora dystans, co przekłada się na dużą wartość jego powieści. W obu książkach fascynacja zjawiskami nadprzyrodzonymi może być uznana za próbę duchowego samookreślenia i wyraz rozterek dręczących człowieka na progu nowoczesności.