Köpeklerde kontrasepsiyon I: Cerrahi sterilizasyonun risk ve yararlarının değerlendirilmesi

Bilinen yuzlerce yillik tarihi ile kopeklerde elektif cerrahi sterilizasyon, veteriner pratikte en sik gerceklestirilen cerrahi prosedurdur. Kopeklerde; geleneksel orta hattan ovariohisterektomi, lateral ovariohisterektomi, ovariektomi, prepubertal sterilizasyon, laparoskopik ovariohisterektomi/ovariektomi, kastrasyon ve vazektomi gibi cok sayida cerrahi sterilizasyon teknigi tanimlanmistir. Kopeklerde cerrahi sterilizasyonun yapilip yapilmayacagi veya ne zaman yapilacagina dair kararlar oldukca karmasik bir sureci gerektirir. Veteriner hekimlerin kopeklerde cerrahi sterilizasyonun risk ve faydalarinin yani sira, hangi yasta uygulanmasi gerektigine dair gorusleri arasinda ciddi farkliliklar bulunmaktadir. Sterilizasyon karari alinirken bir kopegin evcil hayvan olarak uygunlugu, yasam ortami, diger kopekler ile interaksiyonu, is kopegi olarak calisma potansiyeli, kopek populasyon dinamikleri gibi bircok faktor ile birlikte temelde kopegin saglik durumu ve saglik beklentileri goz onunde bulundurulmalidir. Bu derlemede, konu ile ilgili guncel literatur isiginda, kopeklerde cerrahi sterilizasyon karari verilirken degerlendirilmesi gereken uzun donem saglik risk ve yararlari ele alinmistir. Sonuc olarak, kopeklerde elektif cerrahi sterilizasyon; kontrasepsiyon, yasam suresinin uzamasi, meme ya da ureme sistemine iliskin patolojilerin engellenmesi ve davranis problemlerinin azaltilmasi gibi amaclarla veteriner hekimler tarafindan siddetle tavsiye edilmelidir.