Ücretli Öğretmenlik: Bir Metafor Çalışması

Bu araştırmada resmi okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde görev yapan okul yöneticilerinin, kadrolu öğretmenlerin ve ücretli öğretmenlerin “Ücretli Öğretmenlik” kavramına yönelik metaforik algılar saptanmak istenmiştir. Bu doğrultuda bir nitel araştırma yöntemi olarak metafor analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul ilinde görev yapan 146 katılımcı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından oluşturulmuş, çeşitli demografik soruları da yer aldığı ve “Ücretli öğretmenlik... gibidir çünkü...” ifadesini içeren bir form kullanılmıştır. Toplanan veriler içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda 146 katılımcı tarafından “Ücretli Öğretmenlik” kavramına yönelik 70 farklı metafor üretilmiştir. Katılımcılar tarafından üretilen metaforlar 7 ana kategori ve alt kategoriler altında toplanmıştır. Bu kategoriler: “Adaletsizlik” ana kategorisi altında “ücret adaletsizliği” ve “özlük haklarındaki adaletsizlik” alt kategorileri, “Güvence” ana kategorisi altında “mesleki güvence”, “sosyal güvence” ve “gelecek kaygısı” alt kategorileri, “Mesleki İtibar” ana kategorisi altında “olumlu itibar” ve “olumsuz itibar” alt kategorileri ile “Emek ve Mücadele”, “İhtiyaç/ Zorunluk”, “Eğitimin Niteliği” ve “İstihdam Sorunu” ana kategorileri olarak belirlenmiştir. Katılımcılar tarafından “Ücretli Öğretmenlik” kavramına yönelik en çok üretilen dört metaforun ise sırasıyla; “Kölelik”, “Mevsimlik İşçi”, “Adaletsizlik” ve “Üvey Evlat” olduğu görülmüştür.