THE HISTORY OF İÇ OĞUZA DIŞ OĞUZ ASİ OLUP BEYREK ÖLDÜĞÜ BOY

Dede Korkut Kitabı’ndaki on ikinci boy İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’dur. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un en eskisi tarihin derinliklerine uzanan birçok tarihi-destani-efsanevi-mitolojik tabaka bulunmaktadır. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’da tarihi-coğrafi-edebi-kültürel olarak başlıca iki tabaka bulunmaktadır: Alt Tabaka ve Üst Tabaka. Alt Tabaka En Eski Devirler Tabakası, İskit/Saka-Hun-Kanglı-Usun Tabakası, Göktürk-Türgiş Tabakası, Oğuz Tabakası’ndan oluşmaktadır. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy eski Türklerdeki Yada/Yağmur taşı efsanesi ile ilgilidir. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un İskit/Saka-Hun-Kanglı-Usun dönemine uzanan bir alt tabakası olabilir. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un bir alt tabakası Göktürk-Türgiş dönemiyle ilgilidir. Bu boyun önemli bir tarihi tabakası, Türk tarihindeki önemli dönüm noktalarından olan, 630 yılında Batı Gök-Türk hükümdarı Tong Yabgu Kağan (618-630)’ın amcası tarafından öldürülmesi ve 738 yılında Türgiş hükümdarı Su-lu Kağan (716-738)’ın iki adamı tarafından öldürülmesi olayları ile ilgilidir. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un bir alt tabakası Oğuz dönemiyle ilgilidir. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un İçoğuzların Daşoğuzlar Bilen Melallaşmağı adlı Türkmenistan varyantının olması ve daha başka birçok Türkmenistan varyantının olması, boyda geçen Aladağ’ın ve Arku Beli Ala Dağ’ın adı, ayrıca Orta Asya’da bu boyla ilişkili başka anlatıların da yer alması, bu boyun tarihi köklerinin Oğuzlar’ın Orta Asya’da bulundukları 10.-11. yüzyıllardan daha eski bir tarihe ait olduğunu göstermektedir. İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un en üst tabakası sonraki dönemlerle ilgilidir. Bu çalışmada Dede Korkut’taki İç Oğuza Dış Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü Boy’un tarihi incelenmiştir.